1- موسسه تحقیقات علوم دامی کشور، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی
چکیده: (46 مشاهده)
مقدمه و هدف: هضم مواد معدنی تحت تاثیر عوامل متعددی در دستگاه گوارش قرار دارد این عوامل شامل دما، pH، غلظت متغییری از نمک‌ها و آنزیم‌ها می‌باشد، این عوامل به طور جداگانه می‌توانند بر میزان حلالیت مواد و تعامل آنها با مولکول‌های زیستی اثر بگذارند. همچنین مواد معدنی در دستگاه گوارش از طریق عواملی همچون فسفات‌ها، فیتات‌ها، فیبر جیره، لیگنین‌ها، پلی‌فنل‌ها و تانن‌ها و ... مهار می‌شوند، این مهار کننده‌ها اغلب یون‌های مواد معدنی را باند کرده و تشکیل کمپلکس داده و باعث می‌شوند که این یون‌ها غیرقابل دسترس باشند. زمانی‌که مواد معدنی به فرم غیرآلی در جیره غذایی استفاده می‌شود، این مواد در قسمت بالایی دستگاه گوارش و pH پایین محیط، تمایل به جدا شدن دارند، بنابراین مواد معدنی جدا شده، با سایر ترکیبات مغذی شیرابه هضمی باند می‌شوند که موجب غیر قابل دسترس شدن این مواد برای جذب در روده کوچک می‌شود. در نتیجه عدم جذب و افزایش مواد معدنی غیر قابل استفاده، ترشح آنها به درون فضولات افزایش یافته و می‌تواند منجر به نگرانی‌های زیست محیطی شود. فناوری نانو از خلاقانه ترین تکنولوژی ها برای تولید مواد و عناصر مختلف با تغییر در ساختار، بافت و کیفیت بالا در سطح مولکولی است. لذا برای جلوگیری از استفاده بیش حد از مواد معدنی در جیره، باید راهبردهای تغذیه‌ای نوینی بدون به خطر انداختن سلامت و عملکرد حیوانات اجرا شود. یکی از این راهبردهای جدید که می‌تواند در بهبود زیست‌فراهمی عناصر معدنی کم مصرف نیز موثر باشد استفاده از فرم نانو مواد معدنی در جیره است. بنابراین هدف از این پژوهش بررسی اثرات استفاده از فرم نانو چهار ماده معدنی (مس، آهن، روی و منگنز) در دوسطح رایج و کاهش یافته بر صفات تولیدی، خصوصیات لاشه و برخی فراسنجه‌های خونی جوجه‌های گوشتی بود.
مواد و روش ها: جهت انجام این آزمایش از 360 قطعه جوجه گوشتی یکروزه آرین در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار، چهار تکرار و 30 قطعه پرنده در هر تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) جیره حاوی مکمل معدنی رایج (شاهد)2) مکمل معدنی نانو 100 (دارای 100 درصد مقدار توصیه شده عناصر مس، آهن، منگنز و روی به فرم نانو) و 3) مکمل معدنی نانو 50 (دارای 50 درصد مقدار توصیه شده عناصر مس، آهن، منگنز و روی به فرم نانو) بود. در پایان هر هفته، وزن‌کشی جوجه‌های هر تکرار به‌صورت گروهی و سه ساعت بعد از قطع دان انجام شد. همچنین تلفات به‌صورت روزانه جمع‌آوری، توزین و شمارش و برای به دست آوردن درصد تلفات و درصد ماندگاری استفاده شد. در سن 42 روزگی دو قطعه پرنده از هر تکرار که از نظر وزنی به میانگین گروه نزدیک بودند انتخاب شدند، پس از توزین، کشتار شده و اجزای لاشه از جمله سینه، ران، گردن و پشت و بال، چربی حفره بطنی و کل لاشه بدون امعاء و احشاء، به همراه برخی اندام‌ها از جمله قلب و طحال توزین و وزن آنها نسبت به وزن زنده محاسبه شد.
در سن 42 روزگی، تعداد 4 قطعه جوجه سالم از هر تکرار انتخاب و با سرنگ استریل به میزان حدود 3 میلی‌لیتر از سیاهرگ زیربال خون‌گیری شد، بعد از جداسازی سرم برای اندازه‌گیری غلظت پروتئین کل، گلوبولین، آلبومین، تری‌گلیسرید، کلسترول، لیپوپروتئین کم‌چگالی (LDL)، لیوپروتئین پرچگالی (HDL) استفاده شد همچنین با کم کردن آلبومین از پروتئین کل میزان گلوبولین بدست آمد.
یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که در هفته اول، خوراک مصرفی در جوجه‌های دریافت کننده تیمار مکمل نانو 100بالاتر از دو تیمار دیگر بوده و در دوره 1 تا 14 روزگی، مقدار خوراک مصرفی تیمارهای مکمل نانو 100 و مکمل نانو 50 بیشتر از گروه شاهد بود (05/0P<). وزن بدن در سنین 7 و 14 روزگی در تیمار نانو مکمل 50 بالاتر از تیمارهای شاهد و نانو مکمل 100 بود، در حالیکه در سنین 21، 28 و 35 روزگی وزن بدن در تیمارهای شاهد و نانو مکمل 50، بالاتر از تیمار نانو مکمل 100 بود (05/0P<). ضریب تبدیل غذایی تحت تاثیر تیمار نانو مکمل 100 بهبود یافت (05/0P<). تیمارهای نانو مکمل 100 و نانو مکمل 50 در پایان دوره موجب افزایش زنده مانی نسبت به تیمار شاهد شدند (05/0P<)، در حالیکه تیمارهای آزمایشی بر شاخص تولید تاثیرمعنی‌داری نداشتند (05/0P>). چربی حفره بطنی در تیمار شاهد بیشتر از تیمار حاوی نانو مکمل 100 بود، با تیمار نانو مکمل 50 تفاوت معنی‌داری نداشت (05/0P<) و سایر خصوصیات لاشه تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند(05/0P>). تأثیر تیمارهای آزمایشی بر غلظت تری‌گلیسیرید، لیپوپروتیئن کم‌چگالی و گلوبولین معنی‌داری بودند (05/0P<)، بدین‌صورت که تیمار شاهد میزان تری‌گلیسیرید را نسبت به تیمارهای حاوی مکمل نانو 100 و 50 افزایش داد، اما لیپوپروتئین کم‌چگالی و گلوبولین در تیمار حاوی نانو مکمل 100 بزرگتر از تیمارهای شاهد و نانو مکمل 50 بودند (05/0P<)، سایر فراسنجه‌های خونی تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند (05/0P>).
نتیجه‌گیری در مجموع نتایج نشان داد امکان کاهش 50 درصدی مصرف چهار ماده معدنی با استفاده از فرم نانو این مواد در جیره جوجه‌های گوشتی با در نظر گرفتن ملاحظات اقتصادی وجود دارد.
مواد و روش ها: جهت انجام این آزمایش از 360 قطعه جوجه گوشتی یکروزه آرین در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار، چهار تکرار و 30 قطعه پرنده در هر تکرار استفاده شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) جیره حاوی مکمل معدنی رایج (شاهد)2) مکمل معدنی نانو 100 (دارای 100 درصد مقدار توصیه شده عناصر مس، آهن، منگنز و روی به فرم نانو) و 3) مکمل معدنی نانو 50 (دارای 50 درصد مقدار توصیه شده عناصر مس، آهن، منگنز و روی به فرم نانو) بود. در پایان هر هفته، وزن‌کشی جوجه‌های هر تکرار به‌صورت گروهی و سه ساعت بعد از قطع دان انجام شد. همچنین تلفات به‌صورت روزانه جمع‌آوری، توزین و شمارش و برای به دست آوردن درصد تلفات و درصد ماندگاری استفاده شد. در سن 42 روزگی دو قطعه پرنده از هر تکرار که از نظر وزنی به میانگین گروه نزدیک بودند انتخاب شدند، پس از توزین، کشتار شده و اجزای لاشه از جمله سینه، ران، گردن و پشت و بال، چربی حفره بطنی و کل لاشه بدون امعاء و احشاء، به همراه برخی اندام‌ها از جمله قلب و طحال توزین و وزن آنها نسبت به وزن زنده محاسبه شد.
در سن 42 روزگی، تعداد 4 قطعه جوجه سالم از هر تکرار انتخاب و با سرنگ استریل به میزان حدود 3 میلی‌لیتر از سیاهرگ زیربال خون‌گیری شد، بعد از جداسازی سرم برای اندازه‌گیری غلظت پروتئین کل، گلوبولین، آلبومین، تری‌گلیسرید، کلسترول، لیپوپروتئین کم‌چگالی (LDL)، لیوپروتئین پرچگالی (HDL) استفاده شد همچنین با کم کردن آلبومین از پروتئین کل میزان گلوبولین بدست آمد.
یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که در هفته اول، خوراک مصرفی در جوجه‌های دریافت کننده تیمار مکمل نانو 100بالاتر از دو تیمار دیگر بوده و در دوره 1 تا 14 روزگی، مقدار خوراک مصرفی تیمارهای مکمل نانو 100 و مکمل نانو 50 بیشتر از گروه شاهد بود (05/0P<). وزن بدن در سنین 7 و 14 روزگی در تیمار نانو مکمل 50 بالاتر از تیمارهای شاهد و نانو مکمل 100 بود، در حالیکه در سنین 21، 28 و 35 روزگی وزن بدن در تیمارهای شاهد و نانو مکمل 50، بالاتر از تیمار نانو مکمل 100 بود (05/0P<). ضریب تبدیل غذایی تحت تاثیر تیمار نانو مکمل 100 بهبود یافت (05/0P<). تیمارهای نانو مکمل 100 و نانو مکمل 50 در پایان دوره موجب افزایش زنده مانی نسبت به تیمار شاهد شدند (05/0P<)، در حالیکه تیمارهای آزمایشی بر شاخص تولید تاثیرمعنی‌داری نداشتند (05/0P>). چربی حفره بطنی در تیمار شاهد بیشتر از تیمار حاوی نانو مکمل 100 بود، با تیمار نانو مکمل 50 تفاوت معنی‌داری نداشت (05/0P<) و سایر خصوصیات لاشه تحت تاثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند(05/0P>). تأثیر تیمارهای آزمایشی بر غلظت تری‌گلیسیرید، لیپوپروتیئن کم‌چگالی و گلوبولین معنی‌داری بودند (05/0P<)، بدین‌صورت که تیمار شاهد میزان تری‌گلیسیرید را نسبت به تیمارهای حاوی مکمل نانو 100 و 50 افزایش داد، اما لیپوپروتئین کم‌چگالی و گلوبولین در تیمار حاوی نانو مکمل 100 بزرگتر از تیمارهای شاهد و نانو مکمل 50 بودند (05/0P<)، سایر فراسنجه‌های خونی تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفتند (05/0P>).
نتیجه‌گیری در مجموع نتایج نشان داد امکان کاهش 50 درصدی مصرف چهار ماده معدنی با استفاده از فرم نانو این مواد در جیره جوجه‌های گوشتی با در نظر گرفتن ملاحظات اقتصادی وجود دارد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |