1- دانشگاه ارومیه
2- مشهد
3- دانشگاه مسی
چکیده: (16 مشاهده)
مقدمه و هدف: افزایش شدید قیمت نهادههای دامی در کشور از یک سو و وابستگی بخش طیور به ذرت و به ویژه کنجاله سویا به عنوان منبع پروتئینی از سوی دیگر، باعث ایجاد تقاضا برای محصولات جایگزین ارزان قیمت میشود. در این زمینه، استفاده از محصولات جانبی غیرقابل مصرف کشتارگاههای طیور در تغذیه انسان، یک رویکرد مهم برای کاهش هزینههای تولید است. با توجه به مطالعات انجام گرفته ثابت شده که این فرآورده فرعی منبع غنی از انرژی، اسیدهای آمینه، مواد معدنی، کلسیم، فسفر، اسیدهای چرب غیر اشباع و ویتامین B12 است و در بسیاری از کشورها به عنوان منبع پروتئینی درجیره غذایی حیوانات تک معده استفاده میشود. همچنین، استفاده از این پسماندهای تولیدی در تغذیه طیور نقش مهمی در کاهش آلودگی زیست محیطی خواهد داشت. بنابراین، با گسترش صنعت طیور استفاده از پودر گوشت کشتارگاهی طیور به عنوان جایگزین مؤثر بالقوه برای منابع پروتئینی دیگر از جمله کنجاله سویا میتواند در تغذیه جوجههای گوشتی مورد استفاده قرار گیرد. اما با وجود این، فرآیند چربیگیری پودر گوشت در کشتارگاههای طیور کشور به ندرت انجام میگیرد در نتیجه، میزان چربی آن بالا خواهد بود. بنابراین، استفاده از این فرآورده فرعی در جیره غذایی جوجههای گوشتی تأثیر منفی بر کیفیت فیزیکی خوراک پلت شده خواهد داشت. بنابراین، استفاده از این فرآورده فرعی در جیره غذایی جوجههای گوشتی تأثیر منفی بر کیفیت فیزیکی خوراک پلت شده خواهد داشت. در بین اقلام مورد استفاده در جیره غذایی، گندم با قابلیت جذب آب و دناتوره شدن بخشی از پروتئین آن (گلوتن) ممکن است نقش مؤثری در کیفیت خوراک پلت داشته باشد. اما با توجه به اینکه تاکنون مطالعهای برای ارزیابی تأثیر توام گندم و پودر گوشت بر کیفیت خوراک پلت شده و عملکرد جوجههای گوشتی انجام نشده بود، این آزمایش انجام گرفت.
مواد و روشها: در پژوهش حاضر، در آزمایش اول، به منظور بررسی کیفیت خوراک پلت شده، شاخص قوام پلت و سختی پلت به ترتیب توسط دستگاه هولمن و دستگاه مدل آماندوس کال انجام شد. در آزمایش دوم، 450 قطعه جوجه گوشتی نر و ماده سویه راس یک روزه پس از توزین انفرادی در 45 واحد آزمایشی توزیع شدند. تحقیق به صورت آزمایش فاکتوریل 3 × 3 با 3 سطح گندم (صفر، 10 و 20 درصد) و 3 سطح پودر گوشت کشتارگاهی طیور (صفر، 2 و 4 درصد) در قالب طرح کاملاً تصادفی با 5 تکرار و 10 قطعه جوجه به ازای هر تکرار استفاده شد. به منظور جلوگیری از فسادپذیری پودر گوشت کشتارگاهی طیور، به ازای هر تن بعد از خشک کردن آن، در داخل میکسر 200 گرم آنتی اکسیدان سنتتیک (حاوی بوتیل هیدورکسی تولوئن و بوتیل هیدروکسی آنیسول) و جهت جلوگیری از آلودگی ثانویه 5 کیلوگرم ضدعفونی کننده (با نام تجاری فرمافید بر پایه فرمالدئید آهسته رهش) اضافه گرددید و به مدت زمان 5 دقیقه با هم مخلوط شد. مقدار مصرف خوراک در هر واحد آزمایشی در پایان هر دوره پرورش اندازهگیری شد. جهت محاسبه میانگین افزایش وزن، جوجههای هر تکرار به صورت گروهی در پایان هر دوره وزنکشی شدند صفات عملکردی شامل خوراک مصرفی، افزایش وزن، ضریب تبدیل غذایی، ریختشناسی روده و جمعیت فلورمیکروبی سکوم در پایان دوره آزمایش مورد اندازهگیری قرار گرفت. دادههای بدست آمده از مطالعه حاضر با استفاده از نرم افزار آماری SAS و رویه GLM آنالیز آماری محاسبه شد.
یافتهها: نتایج نشان داد که تیمارها بر شاخص قوام پلت و سختی آن تأثیر دارد (05/0>P). استفاده از پودر گوشت کشتارگاهی طیور منجر به کاهش شاخص قوام جیرههای پیشدان و رشدان گردید و با افزایش سطح آن در جیره به طور قابل چشمگیری کاهش یافت (001/0>P). سختی خوراک در جیرههای پسدان به طور معنیداری کاهش یافت (05/0>P). اثرات متقابل گندم با پودر گوشت کشتارگاهی طیور، شاخص قوام فیزیکی جیرههای پیشدان و رشدان را به طور معنیداری افزایش داد (05/0>P). اثر اصلی سطوح مختلف پودر گوشت کشتارگاهی طیور بر روی میانگین خوراک مصرفی روزانه در کل دوره تأثیری نداشت (05/0<P). گنجاندن 20 درصد گندم در مقایسه با تیمار شاهد، به طور معنیداری خوراک مصرفی را افزایش داد (05/0>P). اثرات متقابل پودر گوشت کشتارگاهی طیور و گندم بر میانگین خوراک مصرفی روزانه در طول دوره معنیدار بود (05/0>P). نتایج بدست آمده نشان داد، گنجاندن سطح مختلف پودر گوشت کشتارگاهی طیور و گندم در طول دوره بر افزایش وزن اختلاف معنیداری نداشت (05/0<P). نتایج نشان داد که سطوح مختلف پودر گوشت کشتارگی طیور در کل دوره در مقایسه با تیمار شاهد بر روی ضریب تبدیل غذایی اثری نداشته (05/0<P). در حالی که سطح 2 درصد در مقایسه با 4 درصد ضریب تبدیل غذایی را بهبود بخشید (05/0>P). نتایج تحقیق نشان داد که گندم به طور معنیداری بر طول پرزهای روده اثر مثبتی دارد (05/0>P) و از طرفی جمعیت میکروبی باکتریهای اشرشیاکلی با افزایش سطح گندم به طور معنیداری کاهش پیدا کرد (05/0>P).
نتیجهگیری کلی: در کل نتایج نشان داد که گنجاندن پودر گوشت کشتارگاهی طیور به عنوان منبع پروتئینی با توجه به شرایط اقتصادی و بالا بودن قیمت منابع پروتئینی گیاهی به ویژه کنجاله سویا میتواند تا سطح 4 درصد جایگزین مناسبی باشد. همچنین گنجاندن گندم در جیره نه تنها به عنوان یک پلت چسبان مناسب، بلکه به طور قابلتوجهی منجر به افزایش طول ویلیها در بخشهای مختلف و نسبت طول به عمق کریپت در دو بخش ابتدایی روده کوچک شد. از طرفی، به منظور کاهش جمعیت باکتریهای مضر از جمله اشرشیاکلی، میتواند نقش مؤثری در بهبود سلامت روده جوجههای گوشتی ایفا کند.
نوع مطالعه:
پژوهشي |
موضوع مقاله:
تغذیه طیور دریافت: 1403/7/15 | پذیرش: 1404/3/17