چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: در شرایط امروزه پرورش صنعتی طیور و بهویژه جوجههای گوشتی، استرس یک مشکل حیاتی است که بر عملکرد طیور تأثیر میگذارد و ضررهای اقتصادی قابل توجهی را به همراه دارد. عوامل استرسزا از انواع محیطی، تغذیهای و داخلی اغلب باعث کاهش عملکرد تولیدی و تولیدمثلی و به خطر افتادن سلامت می شوند. استرسها اغلب منجر به استرس اکسیداتیو میشوند و از طریق القاء پرکسیداسیون لیپیدها، کاهش توان ظرفیت آنتیاکسیدانی، التهاب و ... در نهایت منجر به کاهش عمکلرد و افزایش تلفات در جوجههای گوشتی میشود. بنابراین پیشنهاد نمودهاند که احتمالاً تجویز آنتیاکسیدانها در طول استرس در کاهش مشکلات ناشی از استرس عوامل استرسزا در جهت حفظ سلامت و عملکرد تولید گله در مزارع مرغ گوشتی موثر است. اسید کلروژنیک بهعنوان یکی از بیشترین ترکیبات اسید فنولیکی موجود در طبیعت، یک استر از کافئیک اسید با اسید کوئینیک است که به طور طبیعی در انواع گونه های مختلف گیاهی یافت می شود و دارای عملکردهای بیولوژیکی متعددی مانند آنتی اکسیدان، ضد میکروبی، ضد ویروسی، فعالیت های ضد التهابی، ضد دیابتی و ضد سرطانی. ساختار فنلی ویژه اسید کلروژنیک را با فعالیتهای خوب مهار رادیکالهای آزاد اعطا میکند و میتواند به طور مفیدی رادیکالهای آزاد مختلف را از بین ببرد و به طور موثر پراکسیداسیون لیپیدی سلولی را مهار کند و به طور مفیدی ثبات غشای سلولی را تنظیم کند. شواهد تجربی و بالینی اثرات آنتی اکسیدانی اسید کلروژنیک را در داخل بدن و همچنین در شرایط آزمایشگاهی از طریق فعالیت آنتی اکسیدانی مستقیم و یا تنظیم آن بر روی مسیرهای انتقال سیگنال درگیر در دفاع آنتیاکسیدانی سلول تایید کرده است. ویژگی آنتیاکسیدانی اسیدکلروژنیک امکان استفاده از آن را به عنوان یک آنتیاکسیدان امیدوارکننده و سبز در خوراک دام فراهم می کند. نشان داده شده است که مکملهای غذایی با اسید کلروژنیک میتواند عملکرد رشد و ظرفیت آنتیاکسیدانی مخاط روده را با افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی، جلوگیری از پراکسیداسیون لیپیدی و فعال کردن مسیرهای سیگنالینگ آنتیاکسیدانی بهبود بخشد. در جوجههای گوشتی، مکملهای اسید کلروژنیک برای افزایش عملکرد رشد، کاهش پاسخ التهابی، جلوگیری از آسیب روده، بهبود عملکرد سد مخاطی روده، و بهبود آسیب اکسیداتیو گزارش شده است. با این حال، اطلاعات کمی در مورد عملکرد آنتی اکسیدانی اسید کلروژنیک در جوجههای گوشتی وجود داشت. بنابراین، پژوهش حاضر با هدف ارزیابی کلروژنیکاسید بر عملکرد رشد، وضعیت آنتی اکسیدانی و ایمنی و برخی پارامترهای بیوشیمیایی جوجههای گوشتی طراحی شد.
مواد و روشها: تعداد 300 قطعه جوجه گوشتی یک روزه جنس نر ( 2/1± 45 گرم) از سویه تجاری راس ( 308) در 4 تیمار آزمایشی (5 تکرار و 15 جوجه در هر واحد آزمایشی) توزیع شد. تیمارهای آزمایشی شامل: 1-گروه شاهد (تغذیه شده با جیره پایه)، 2-گروه CGA500(تغذیه شده با جیره پایه+ 500 میلیگرم در کیلوگرم اسید کلروژنیک)، 3- گروه CGA-1000(تغذیه شده با جیره پایه+ 1000میلیگرم در کیلوگرم اسید کلروژنیک)، و 4- گروه CGA-1500(تغذیه شده با جیره پایه+ 1500میلیگرم در کیلوگرم اسید کلروژنیک)، بود. اسیدکلروژنیک استفاده شده در این تحقیق تولید شرکت شانگهای چین با خلوص 12/98 درصد بود که به صورت پودر به خوراک آردی اضافه شد. برنامه نوری، دمایی، تهویه، رطوبت و بهداشتی برای تمام تیمارهای آزمایشی یکسان و مطابق پیشنهادات سویه راس308 برای دورههای زمانی مختلف تنظیم شد. مقدار خوراک مصرفی و وزن بدن پرندگان هر واحد آزمایشی در سن42 روزگی اندازهگیری و شاخصهای عملکرد (خوراک مصرفی، افزایش وزن و ضریب تبدیل) برای سن یک تا ٤٢ روزگی محاسبه گردید. در 42 روزگی، از هر قفس دو جوجه به طور تصادفی انتخاب و از سیاهرگ بال توسط سرنگهای مخصوص خونگیری و یک نمونه 2 میلیلیتر برای تهیه سرم جهت اندازهگیری شاخصهای بیوشیمیایی خون استفاده شد. نمونههای بافت کبد بلافاصله در آب مقطر شستشو و بعد از خشککردن توسط پارچه تیترون تمیز، بلافاصله در پلاستیکهای فریزر روشن گذاشته و در دمای 20- درجه سانتیگراد منجمد شد. اندازهگیری فراسنجههای آنتیاکسیدانی سرم شامل آنزیمهای گلوتاتیون پراکسیداز و سوپراکسیددیسموتاز ، نیز با استفاده از کیتهای برند نوند سلامت صورت پذیرفت. برای تعیین میزان غلظت مالوندیآلدئید سرم، میزان جذب نوری در نمونهها با روش رنگسنجی و با استفاده از دستگاه تعیین گردید. میزان هر کدام از سیتوکینهای interleukin-6 (IL-6)، interleukin-1β (IL-1β) و TNF-α: tumor necrosis factor- α در بافت کبد به وسیله کیتهای تجاری شرکت کریستال دی شانگهای چین و از روش الیزای ساندویچی کمی اندازهگیری شد. اندازهگیری آنزیمهای سرم شامل آسپارتات آمینوترانسفراز، آلانین آمینوترانسفراز با استفاده از کیتهای برند Padco انجام شد سطح سرمی ایمونوگلوبولینهای G وM با استفاده از کیتهای شرکت (DIASORIN S.P.A. Italia) مورد سنجش قرار گرفت. میزان سرمی پارامترهای لیپیدی تریگلیسیرید، کلسترول، LDL و HDL با استفاده از کیت تشخیص کمی شرکت پارس آزمون انجام گردید. داده های جمع آوری شده با استفاده از رویه GLM نرم افزار SAS نسخه 1/9 ( SAS.2003) در قالب طرح کاملاً تصادفی مورد تجزیه و تحلیل آماری قرار گرفت. دادههای مربوط به تلفات، قبل از تجزیه و تحلیل، با استفاده از تبدیل جذری X+1 ، تبدیل شدند. برای مقایسه میانگین ها هم از آزمون چند دامنهای دانکن در سطح معنیداری 5 درصد استفاده شد. همچنین از روش مقایسات مستقل (Orthogonal) برای تعیین اثرات خطی و درجه دوم اثرات سطوح مختلف CGA استفاده شد.
یافتهها: تجویز اسیدکلروژنیک سبب افزایش معنیدار افزایش خوراک مصرفی و وزن حاصله و کاهش معنیدار ضریب تبدیل خوراک و تلفات کل شد (05/0P<). بهترین عملکرد در مقایسه با سایر تیمارها، مربوط به تیمار 1000 میلیگرم در کیلوگرم اسید کلروژنیک بود. علاوه بر این، مکملسازی اسید کلروژنیک در سطح 500 و 1000میلیگرم، به طور معنیداری سبب بهبود توان آنتیاکسیدانی (افزایش فعالیت آنزیم گلوتاتیون پراکسیداز و کاهش مالون دیآلدئید) سرم و کبد شد (05/0P<). همچنین تجویز اسید کلروژنیک به میزان 500 و 1000میلیگرم، به طور معنیداری سطح کبدی سیتوکینهای التهابی IL-1β، IL-6 و TNF-α را کاهش داد (05/0P<). کاهش سطح سرمی آنزیمهای آسپارتات آمینوترانسفراز، آلانین آمینوترانسفراز،تریگلیسرید، کلسترول، LDL و افزایش HDL و ایمونوگلوبولینهای G و M نیز به در تیمارهای CGA-1000 و CGA-1500 مشاهده شد (05/0P<).
نتیجهگیری کلی: نتایج حاصل از این تحقیق نشان داد استفاده از اسیدکلروژنیک سبب بهبود عملکرد جوجههای گوشتی شد. بهترین عملکرد در مقایسه با سایر تیمارها، مربوط به تیمار 1000 میلیگرم در کیلوگرم اسید کلروژنیک بود. علاوه بر این، مکملسازی اسید کلروژنیک سبب بهبود توان آنتیاکسیدانی سرم و کبد و تنظیم سطح کبدی سیتوکینهای پیش التهابی شده و با بهبود وضعیت آنتی اکسیدانی کبد سبب کاهش سطح سرمی آنزیمهای غیرعملکردی سرم گردید. همچنین اسیدکلروژنیک با افزایش ترشح ایمونوگلوبولینهای سرم سبب بهبود توان ایمنی جوجههای گوشتی شد.
نوع مطالعه:
كاربردي |
موضوع مقاله:
تغذیه طیور دریافت: 1403/4/25 | پذیرش: 1403/10/22