پژوهشهای تولیدات دامی

چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: پروتئین خام یکی از گران ترین اجزای جیره غذایی و مواد مغذی مورد نیاز دام است. یکی از راهکارهای استفاده بهینه از پروتئین خام ایجاد نوسان در سطح پروتئین خام جیره و تغذیه متناوب آن در فواصل زمانی یک تا چند روز است. این پژوهش به منظور بررسی تأثیر تغذیه متناوب پروتئین خام جیره بر عملکرد رشد و برخی فراسنجه­ های شکمبه­ ای و خونی در بره­های نر پرواری انجام شد.
مواد و روش­ ها: سه جیره غذایی با پروتئین خام 12، 14 و 16 درصد و انرژی قابل متابولیسم یکسان تنظیم شدند. از 36 رأس بره نر با میانگین وزن 2/04±23/94 کیلوگرم در چهار تیمار در قالب طرح کاملاً تصادفی استفاده شد. تیمار اول جیره با سطح پروتئین خام 14 درصد را به صورت ثابت دریافت کرد. تیمارهای دوم تا چهارم جیره­ های با پروتئین خام 12 و 16 درصد را به­ ترتیب با تناوب 24، 48 و 72 ساعت دریافت کردند. مصرف خوراک، عملکرد رشد، ضریب تبدیل خوراک، قابلیت هضم و برخی فراسنجه ­های شکمبه ­ای و خونی اندازه گیری شد.
یافته ­ها: تفاوت معنی ­داری از نظر مصرف خوراک و عملکرد رشد در بین تیمارها مشاهده نشد هرچند ضریب تبدیل خوراک در تیمار با تناوب مصرف پروتئین خام 48 ساعته بهبود یافت و نسبت به تیمار شاهد تمایل به معنی ­داری را نشان داد (0/063=p). بیشترین قابلیت هضم ماده آلی مربوط به تیمار با تناوب مصرف 48 ساعته بود که نسبت به سایر تیمارها تمایل به معنی­ داری را نشان داد (0/091 =p). بین تیمارهای آزمایشی از نظر قابلیت هضم ماده خشک، پروتئین خام و الیاف نامحلول در شوینده خنثی تفاوت معنی­ داری مشاهده نشد. بیشترین نیتروژن آمونیاکی مایع شکمبه و نیتروژن اوره­ای خون در تیمار با تناوب مصرف پروتئین خام 48 ساعته بود (0/05p<).

نتیجه­ گیری: نتایج این پژوهش نشان داد ضریب تبدیل خوراک به هنگام استفاده از راهکار ایجاد نوسان در سطح پروتئین خام جیره و تغذیه متناوب آن تاحدودی بهبود می­ یابد، اما تأثیری در عملکرد رشد بره­ های نر و قابلیت هضم خوراک نداشت. همچنین نیتروژن آمونیاکی شکمبه و نیتروژن اوره­ای خون افزایش یافت. لذا استفاده از این راهکار در تغذیه بره ­های نر پرواری توصیه می­شود.