XML English Abstract Print


1- دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری
2- دانشگاه تهران
چکیده:   (276 مشاهده)
مقدمه و هدف: اهمیّت رشد و مطالعه­ی آن از اصلی­ترین جنبه­های اقتصادی در پرورش حیوانات اهلی بوده، چراکه وزن گاو بالغ یک صفت مهمّ در برنامه­ها­ی اصلاح نژادی است که به دلیل اثرات آن روی صفات اقتصادی از جمله نیازهای نگهداری، تولیدمثل و سایر صفات بیولوژیکی مورد توجّه قرار می­گیرد. مدل­ها­ی ریاضی گسترده­ای از جمله، لجستیک، گمپرتز، ون برتالانفی، برودی و ریچادرز وجود دارد که برای بیان ظرفیّت رشد و نسبت­های آماری بین سنّ و وزن حیوان، مورد استفاده قرار می­گیرند. مدل­های ریاضی خلاصه­ای از وضعیت رشد را که در قالب چند پارامتر دارای تفسیر بیولوژیکی می­باشد، تفسیر کرده و فرصت مناسبی را برای توسعه­ی استراتژی­ها­ی اصلاح نژادی از طریق تعدیل مدیریت و یا ساختارهای ژنتیکی منحنی رشد فراهم می­کنند، بنابراین مطالعه­ی منحنی­های رشد، زمینه­ی مناسبی را برای تغییر سیاست­های اصلاح نژادی، تعیین نیازمندی­های تغذیه­ای و روند تصمیم­گیری برای ایجاد یک تکنولوژی خاصّ را فراهم می­کند. در این مطالعه، برای نخستین مرتبه از مدل غیرخطّی پویا ([1]DOLS) برای بررسی وضعیت الگوی رشد گوساله­­های شیرخوار هلشتاین استفاده و با برخی از مدل­های غیرخطّی مانند گمپرتز و لجستیک، مقایسه و کارآیی این مدل­ها با همدیگر بررسی شد.
مواد و روش­ها: برای این منظور، از رکوردهای وزن تولّد و وزن بدن در سنین 10 تا 90 روزگی موجود در واحد کشت و صنعت کوهان ابردژ استان تهران استفاده شد. برای هر گوساله­ی شیرخوار، تقریباً 10 رکورد وزن بدن ثبت و ابتدا با استفاده از نرم افزار 2007 Excel مورد بررسی اولیه قرار گرفت و سپس برای تجزیه­ و تحلیل­های آماری مدل­های غیرخطّی گمپرتز و لجستیک از بسته­ی آماری nlme نرم افزار R استفاده گردید. فراسنجه­های رشد، با روش محاسبات عددی و تکرار با استفاده از الگوریتم گاوس- نیوتون برآورد شد. در روش DOLS، از یک روش غیرخطّی مبتنی بر قانون بازدهی نزولی برای تخمین پارامترهای مدل رشد استفاده شده است که ضرایب رگرسیونی مراحل رشد را به درستی تخمین می زند. پس از تجزیه­ و تحلیل محاسبات، مناسب­ترین مدل توسط معیارهای برازش نیکوئی مورد ارزیابی قرار گرفت و در آخر، مقدار
یافته­ها: نتایج  این مطالعه نشان داد که مدل­های لجستیک و DOLS با داشتن مقدار بالای
R
Adj
2 با استفاده از آزمون تی استودنت مورد مقایسه قرار گرفت.
R
Adj
2 و کمترین مقدار MSE، بهترین توصیف از الگوی رشد را دارند. توانایی بالای مدل لجستیک در برآورد فراسنجه­های رشد گوساله­های شیری، در بسیاری از مطالعات نشان داده شده است. نقطه­ی ضعف این مدل، برآورد بیش­تر یا کم تر وزن بدن در زمان­های مختلف است که این موضوع مورد تاًیید اغلب مطالعات نیز می­باشد، امّا مدلDOLS وزن­های بدن را در زمان­های مختلف به خوبی پیش­بینی کرد و این مهمّ­ترین نقطه­ی قوّت مدل DOLS می­باشد. مدل گمپرتز، پس از مدل­های غیرخطّی، در مرتبه­ی آخر قرار گرفت. شاخص­های ارزیابی نشان داد که مدل DOLS علاوه بر دارا بودن مقدارR
Adj2 بالا و کم بودن مقدار میانگین مربعات خطا، توانایی کالیبره­سازی زمان و وزن بدن در نقطه­ی عطف را دارد و پیش­بینی وزن بدن با استفاده از مدل DOLS در محدوده­ی اطّلاعات واقعی موجود در مزرعه قرار دارد.
نتیجه گیری: نتایج نشان داد که  بر خلاف مدل­های غیرخطّی گمپرتز و لجستیک، مدل رشد غیرخطّی DOLS دارای پویائی در تخمین فراسنجه­های مدل رشد است. علاوه بر آن، با استفاده از مدل­های لجستیک و گمپرتز، نمی­توان حداکثر بهره­وری اقتصادی را با استفاده از نهاده­های غذائی بدست آورد، امّا مدل حداقل مربعات غیرخطّی پویا، توانایی ایجاد ارتباط بین مقدار نهاده­های مصرفی و حداکثر بهره­وری را به خوبی نشان داده و به این خاطر، می­توان از این مدل برای ارائه­ی توصیه­های کارشناسی و اصلاح نژادی ­استفاده کرد.
 

[1] Dynamic Ordinary Least Square
     
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: ژنتیک و اصلاح نژاد دام
دریافت: 1403/3/2 | پذیرش: 1403/10/3

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشهای تولیدات دامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2025 CC BY-NC 4.0 | Research On Animal Production

Designed & Developed by : Yektaweb