1- دانش آموخته دکتری، گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2- استاد تمام، گروه زراعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3- استاد تمام گروه تغذیه دام و طیور دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2- استاد تمام، گروه زراعت دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3- استاد تمام گروه تغذیه دام و طیور دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
چکیده: (293 مشاهده)
مقدمه: تعیین اطلاعات تیپیک کشوری از نوع و مقدار خوراک جهت تولید محصولات دامی و طیور، میتواند نقش مهمی در سیاست‌گذاری کلان مدیریت و تامین خوراک در کشور داشته باشد. هدف از این مطالعه برآورد نوع و مقدار خوراک برای تولید هر واحد محصول دامی و طیور در سطح کشور بود. برای انجام این کار، از انرژی قابل متابولیسم خوراک و ضرایب کارایی تبدیل انرژی متابولیسمی به محصولات دامی و طیور استفاده شد.
مواد و روش ها: در این مطالعه، برای محاسبه ضریب تبدیل خوراک به محصول، علاوه بر خوراک مصرفی در دوره پروار، دوره شیردهی دام و دوره تخمگذاری مرغ، مقدار خوراک مصرفی در دوره زمانی بارداری، دوره خشکی، قبل از شروع پروار، قبل از شروع تخمگذاری طیور، خوراک مصرفی توسط نرهای مولد، خوراک مصرفی برای تامین انرژی جهت پیادهروی دام در مراتع نیز در محاسبات مد نظر قرار گرفتند. مقدار و نوع خوراک برای تولید گوشت قرمز و شیر در چهار گام محاسبه شد:در گام اول مقدار کل انرژی قابل متابولیسم خوراک به تفکیک نوع دام و خوراک محاسبه شد. برای این منظور، ابتدا اطلاعات مقدار خوراک مصرفی به تفکیک دام، گاوداریها در فضای بسته و گاوداریها در فضای باز در کشور تهیه شد. این اطلاعات از مرکز آمار ایران حاصل از آمارگیری از دامداریها در سالهای 1395 و 1396 استخراج شد.در گام دوم، خوراک مصرفی برای تولید شیر از کل خوراک مصرفی توسط گروههای دامی مختلف (گاوداری فضای باز، گاوداری فضای بسته و دام سبک در فضای باز) در کشور تفکیک شد.گام سوم محاسبات، تفکیک خوراک برای تولید گوشت قرمز از کل خوراک مصرفی برای هر گروه از دامها در کشور بود. گام چهارم، محاسبه مقدار خوراک مصرفی توسط دام برای عوامل غیر از تولید شیر و گوشت قرمز بود. عواملی مانند پیادهروی در مرتع، مصرف خوراک دامهای مولد که سالیانه محصول دامی تولید نمیکنند ولی مصرفکننده خوراک هستند. محاسبه ضریب تبدیل خوراک به گوشت مرغ و تخم مرغ هم چنین انجام شد.
نتایج: در مجموع متوسط خوراک مورد نیاز برای تولید هر کیلوگرم گوشت قرمز در کشور 2/38 کیلوگرم بر اساس وزن تر خوراک محاسبه شد. مقایسه ضرایب خود اتکایی گزارش شده با ضرایب محاسبه شده، نشان داد که نتایج برای کنجاله های گیاهی، ذرت دانهای، علوفه بقولات و علوفه حاصل از مرتع با یکدیگر همخوانی دارند. اما، مقدار ضریب خوداتکایی محاسبه شده برای جو، کاه و ذرت سیلویی کمتر از مقادیر گزارش شده توسط وزارت کشاورزی بود همچنین در کشور، برای تولید هر کیلوگرم گوشت مرغ به 45/2کیلوگرم وزن تر خوراک (2/11 کیلوگرم خوراک خشک) و برای تخم مرغ به 2/15 کیلوگرم وزن تر خوراک (1/84 کیلوگرم خوراک خشک) نیاز بود.
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که در سطح کل کشور به طور متوسط به ازای تولید هر کیلوگرم گوشت قرمز بر اساس وزن لاشه، به 24/32، برای تولید هر کیلوگرم شیر به 1/64، برای تولید هر کیلوگرم گوشت مرغ بر اساس وزن لاشه به 2/11 و برای تولید هر کیلوگرم تخم مرغ به 1/84 کیلوگرم ماده خشک نیاز است.
مواد و روش ها: در این مطالعه، برای محاسبه ضریب تبدیل خوراک به محصول، علاوه بر خوراک مصرفی در دوره پروار، دوره شیردهی دام و دوره تخمگذاری مرغ، مقدار خوراک مصرفی در دوره زمانی بارداری، دوره خشکی، قبل از شروع پروار، قبل از شروع تخمگذاری طیور، خوراک مصرفی توسط نرهای مولد، خوراک مصرفی برای تامین انرژی جهت پیادهروی دام در مراتع نیز در محاسبات مد نظر قرار گرفتند. مقدار و نوع خوراک برای تولید گوشت قرمز و شیر در چهار گام محاسبه شد:در گام اول مقدار کل انرژی قابل متابولیسم خوراک به تفکیک نوع دام و خوراک محاسبه شد. برای این منظور، ابتدا اطلاعات مقدار خوراک مصرفی به تفکیک دام، گاوداریها در فضای بسته و گاوداریها در فضای باز در کشور تهیه شد. این اطلاعات از مرکز آمار ایران حاصل از آمارگیری از دامداریها در سالهای 1395 و 1396 استخراج شد.در گام دوم، خوراک مصرفی برای تولید شیر از کل خوراک مصرفی توسط گروههای دامی مختلف (گاوداری فضای باز، گاوداری فضای بسته و دام سبک در فضای باز) در کشور تفکیک شد.گام سوم محاسبات، تفکیک خوراک برای تولید گوشت قرمز از کل خوراک مصرفی برای هر گروه از دامها در کشور بود. گام چهارم، محاسبه مقدار خوراک مصرفی توسط دام برای عوامل غیر از تولید شیر و گوشت قرمز بود. عواملی مانند پیادهروی در مرتع، مصرف خوراک دامهای مولد که سالیانه محصول دامی تولید نمیکنند ولی مصرفکننده خوراک هستند. محاسبه ضریب تبدیل خوراک به گوشت مرغ و تخم مرغ هم چنین انجام شد.
نتایج: در مجموع متوسط خوراک مورد نیاز برای تولید هر کیلوگرم گوشت قرمز در کشور 2/38 کیلوگرم بر اساس وزن تر خوراک محاسبه شد. مقایسه ضرایب خود اتکایی گزارش شده با ضرایب محاسبه شده، نشان داد که نتایج برای کنجاله های گیاهی، ذرت دانهای، علوفه بقولات و علوفه حاصل از مرتع با یکدیگر همخوانی دارند. اما، مقدار ضریب خوداتکایی محاسبه شده برای جو، کاه و ذرت سیلویی کمتر از مقادیر گزارش شده توسط وزارت کشاورزی بود همچنین در کشور، برای تولید هر کیلوگرم گوشت مرغ به 45/2کیلوگرم وزن تر خوراک (2/11 کیلوگرم خوراک خشک) و برای تخم مرغ به 2/15 کیلوگرم وزن تر خوراک (1/84 کیلوگرم خوراک خشک) نیاز بود.
نتیجه گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که در سطح کل کشور به طور متوسط به ازای تولید هر کیلوگرم گوشت قرمز بر اساس وزن لاشه، به 24/32، برای تولید هر کیلوگرم شیر به 1/64، برای تولید هر کیلوگرم گوشت مرغ بر اساس وزن لاشه به 2/11 و برای تولید هر کیلوگرم تخم مرغ به 1/84 کیلوگرم ماده خشک نیاز است.
واژه‌های کلیدی: ترکیب خوراک، ضریب تبدیل خوراک، مدل ارزیابی یکپارچه.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
