مهدی قویدل1 
، عبدالحکیم توغدری* 1، تقی قورچی1 ، محمد اسدی1
، عبدالحکیم توغدری* 1، تقی قورچی1 ، محمد اسدی1
1- گرگان، میدان بسیج، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، دانشکده علوم دامی
چکیده: (25 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: شیر حاوی مقدار نسبتاً کمی آهن است، گوساله ها مستعد ابتلا به کمبود آهن هستند. در اکثر مزارع گاو شیری، مکمل آهن اضافه شده به جیره از نوع منبع غیر آلی بوده که می تواند تحت اکسیداسیون قرار گرفته و با مواد دیگر واکنش دهد و سبب کاهش حلالیت شود. برای رفع این مشکل می بایست عناصر مورد نظر به صورت مکمل کیلاته به جیرۀ دام‌ها اضافه شوند. این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر مکمل آهن کیلاته حاوی اسیدآلی و اسیدآمینه بر عملکرد، گوارش پذیری مواد مغذی، رفتارهای تغذیه ای و فراسنجه‌های خونی گوساله‌های شیرخوار طراحی وانجام شد.
مواد و روش‌ها: 36 رأس گوسالۀ نر تازه متولد شده (با میانگین وزن 2/7± 35/1 کیلوگرم) به‌طور تصادفی به 3 گروه با 12 تکرار تقسیم شدند. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) گروه شاهد(بدون مکمل آهن)، 2) مکمل شده با 50 میلیگرم آهن کیلاته بر پایه اسیدهای آلی به ازای هر راس گوساله در روز و 3) مکمل شده با 50 میلیگرم آهن کیلاته بر پایه اسیدهای آمینه به ازای هر راس گوساله در روز بودند. طول دورۀ آژمایشی 63 روز بودند. گوساله ها هر 21 روز وزن‌کشی شدند. مقدار خوراک مصرفی و پس آخور به‌صورت روزانه ثبت می شد. برای نمونه‌های مربوط به قابلیت هضم، ابتدا نمونه های خوراک، پسمانده و مدفوع جمعآوری شده هر دام در روز 58 تا 63 به مدت پنج روز جمعآوری گردید. برای اندازه گیری متابولیت های خونی، نمونه خون از رگ وداج گوساله ها در روز 63 گرفته شد. در نهایت طی روزهای 61 تا 63 دورۀ آزمایش رفتارهای تغذیه ای از جمله: فعالیتهای خوردن، استراحت، جویدن، ایستادن و نشخوار کردن به فاصله هر 5 دقیقه به‌صورت چشمی ،برای تمام دام‌ها برای طول مدت 48 ساعت اندازهگیری شد.
یافته‌ها: گوساله‌های دریافت کنندۀ مکمل های آهن کیلاته حاوی اسید آمینه نسبت به گروه شاهد و تیمار دریافت کنندۀ مکمل های آهن کیلاته حاوی اسید آلی، افزایش وزن نهایی (0462/0P=)، افزایش وزن کل دوره (0198/0P=)، افزایش وزن روزانه (0212/0P=) و کاهش ضریب تبدیل غذایی (0413/0P=) را نشان دادند. همچنین تفاوت معنی داری از نظر ماده خشک و شیر مصرفی در بین تیمارهای مختلف وجود نداشت. قابلیت هضم مواد مغذی و رفتارهای تغذیه ای تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. مصرف مکمل آهن توسط گوساله‌ها به هر دو شکل کیلاته حاوی اسیدآلی و اسیدآمینه سبب افزایش مقدار آهن (0379/0P=)، فریتین (0011/0P=)، ترنسفرین (0331/0P=)، گلبول قرمز (0333/0P=)، هموگلوبین (0290/0P=) و هماتوکریت (0001/0P=) خون شد. همچنین دریافت مکملهای آهن کیلاته سبب کاهش شاخص آنتی اکسیدانتی کل (0001/0P=)، ظرفیت اتصال آهن غیراشباع (0428/0P=) و ظرفیت کل اتصال آهن (0001/0P=) نسب به گروه شاهد شد.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، دریافت آهن کیلاته حاوی اسیدآمینه به دلیل بهبود در عملکرد گوساله‌های شیرخوار قابل توصیه می باشد.
مقدمه و هدف: شیر حاوی مقدار نسبتاً کمی آهن است، گوساله ها مستعد ابتلا به کمبود آهن هستند. در اکثر مزارع گاو شیری، مکمل آهن اضافه شده به جیره از نوع منبع غیر آلی بوده که می تواند تحت اکسیداسیون قرار گرفته و با مواد دیگر واکنش دهد و سبب کاهش حلالیت شود. برای رفع این مشکل می بایست عناصر مورد نظر به صورت مکمل کیلاته به جیرۀ دام‌ها اضافه شوند. این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر مکمل آهن کیلاته حاوی اسیدآلی و اسیدآمینه بر عملکرد، گوارش پذیری مواد مغذی، رفتارهای تغذیه ای و فراسنجه‌های خونی گوساله‌های شیرخوار طراحی وانجام شد.
مواد و روش‌ها: 36 رأس گوسالۀ نر تازه متولد شده (با میانگین وزن 2/7± 35/1 کیلوگرم) به‌طور تصادفی به 3 گروه با 12 تکرار تقسیم شدند. تیمارهای آزمایشی شامل: 1) گروه شاهد(بدون مکمل آهن)، 2) مکمل شده با 50 میلیگرم آهن کیلاته بر پایه اسیدهای آلی به ازای هر راس گوساله در روز و 3) مکمل شده با 50 میلیگرم آهن کیلاته بر پایه اسیدهای آمینه به ازای هر راس گوساله در روز بودند. طول دورۀ آژمایشی 63 روز بودند. گوساله ها هر 21 روز وزن‌کشی شدند. مقدار خوراک مصرفی و پس آخور به‌صورت روزانه ثبت می شد. برای نمونه‌های مربوط به قابلیت هضم، ابتدا نمونه های خوراک، پسمانده و مدفوع جمعآوری شده هر دام در روز 58 تا 63 به مدت پنج روز جمعآوری گردید. برای اندازه گیری متابولیت های خونی، نمونه خون از رگ وداج گوساله ها در روز 63 گرفته شد. در نهایت طی روزهای 61 تا 63 دورۀ آزمایش رفتارهای تغذیه ای از جمله: فعالیتهای خوردن، استراحت، جویدن، ایستادن و نشخوار کردن به فاصله هر 5 دقیقه به‌صورت چشمی ،برای تمام دام‌ها برای طول مدت 48 ساعت اندازهگیری شد.
یافته‌ها: گوساله‌های دریافت کنندۀ مکمل های آهن کیلاته حاوی اسید آمینه نسبت به گروه شاهد و تیمار دریافت کنندۀ مکمل های آهن کیلاته حاوی اسید آلی، افزایش وزن نهایی (0462/0P=)، افزایش وزن کل دوره (0198/0P=)، افزایش وزن روزانه (0212/0P=) و کاهش ضریب تبدیل غذایی (0413/0P=) را نشان دادند. همچنین تفاوت معنی داری از نظر ماده خشک و شیر مصرفی در بین تیمارهای مختلف وجود نداشت. قابلیت هضم مواد مغذی و رفتارهای تغذیه ای تحت تأثیر تیمارهای آزمایشی قرار نگرفت. مصرف مکمل آهن توسط گوساله‌ها به هر دو شکل کیلاته حاوی اسیدآلی و اسیدآمینه سبب افزایش مقدار آهن (0379/0P=)، فریتین (0011/0P=)، ترنسفرین (0331/0P=)، گلبول قرمز (0333/0P=)، هموگلوبین (0290/0P=) و هماتوکریت (0001/0P=) خون شد. همچنین دریافت مکملهای آهن کیلاته سبب کاهش شاخص آنتی اکسیدانتی کل (0001/0P=)، ظرفیت اتصال آهن غیراشباع (0428/0P=) و ظرفیت کل اتصال آهن (0001/0P=) نسب به گروه شاهد شد.
نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج به دست آمده از این پژوهش، دریافت آهن کیلاته حاوی اسیدآمینه به دلیل بهبود در عملکرد گوساله‌های شیرخوار قابل توصیه می باشد.
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
