دوره 15، شماره 1 - ( بهار 1403 )                   جلد 15 شماره 1 صفحات 118-105 | برگشت به فهرست نسخه ها


XML English Abstract Print


Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:

Hoseini S S, Falsafian A, Zakeri A. (2024). Factors Affecting pre-slaughter Mortality Rate in the Broiler Farms of East Azerbaijan Province. Res Anim Prod. 15(1), 105-118. doi:10.61186/rap.15.43.95
URL: http://rap.sanru.ac.ir/article-1-1367-fa.html
حسینی سید سعید، فلسفیان آزاده، ذاکری افشین. بررسی اقتصادی عوامل مؤثر بر تلفات مرغداری‎ های گوشتی استان آذربایجان شرقی پژوهشهاي توليدات دامي 1403; 15 (1) :118-105 10.61186/rap.15.43.95

URL: http://rap.sanru.ac.ir/article-1-1367-fa.html


1- گروه مدیریت کشاورزی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
2- گروه علوم دامی، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران
چکیده:   (766 مشاهده)
    چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: در حال حاضر صنعت تولید گوشت مرغ یکی از صنایع مهم اقتصاد کشور می ­باشد که با توجه به جایگاه آن در سبد غذایی خانوارها، اشتغال، جذب سرمایه و جایگاه آن در تولید، تبدیل به یک محصول استراتژیک در کشور شده است که در عین حال، یکی از فعالیت­ های با ریسک بالا می­ باشد. هر نوع اقدامی که بتواند ریسک این فعالیت را کاهش دهد، به دلیل کاهش نوسانات تولید و درآمد از سوی تولیدکنندگان بسیار مقبول خواهد بود. همچنین مصرفکنندگان نیز به دلیل تثبیت بیشتر بازار منتفع خواهند شد. یکی از معیارهای مهم در این رابطه، میزان تلفات در مرغداری­ ها است که کنترل آن و انجام اقدامات لازم در خصوص مدیریت بهینه آن نهایتا منجر به افزایش سطح بهره ­وری و کاهش ریسک در این فعالیت می­ شود. عوامل متعددی بر میزان تلفات در مرغداری­ ها تاثیر می ­گذارند. استان آذربایجان شرقی یکی از استان ­های فعال در زمینه صنعت مرغداری است که در سال 2022 حدود ۱۱ درصد تولید تخم­ مرغ و سه درصد تولید گوشت مرغ کشور را در اختیار دارد. این استان با تولید سالانه 98 هزار تن تخم­ مرغ و بیش از 82 هزار تن مرغ گوشتی به لحاظ میزان تولید تخم‌مرغ و مرغ به ترتیب رتبه‌های سوم و هشتم کشور را داراست. در این راستا، این پژوهش در جهت بررسی اقتصادی اثر عوامل مدیریتی، فنی و فناوری مؤثر بر تلفات مرغداری­ های گوشتی استان آذربایجان شرقی انجام شده است.
مواد و روشها: در این مطالعه ابتدا با کمک کارشناسان و متخصصان حوزه طیور مجموعه­ ای از عوامل از ابعاد مختلف مدیریتی، فنی و فناوری که بر میزان تلفات و احتمال بروز آن در مرغداری­ ها تاثیرگذار باشند، مشخص گردید و سپس اطلاعات موبوطه با تکمیل پرسشنامه از مرغداری­ های گوشتی جمع ­آوری شد. متوسط تلفات جوجه ­های گوشتی در مرغداری به عنوان یک متغیر آستانه ­ای در نظر گرفته شد و جهت تحلیل داده ­ها و بررسی عوامل موثر بر کاهش تلفات از مدل لاجیت (با در نظر گرفتن سطح آستانه تلفات) بهره گرفته شد. اطلاعات مورد نیاز با استفاده از تکمیل پرسشنامه به روش نمونه ­گیری خوشه ­ای تصادفی دو مرحله ­ای از 162 واحد مرغداری گوشتی در سطح استان آذربایجان شرقی گرد‌آوری گردید.
یافتهها: نتایج مطالعه نشان داد تلفات در مرغداری ­های استان بین 3 تا 12 درصد متغیر بوده و میانگین تلفات برابر با 7 درصد است که کمتر از متوسط کشوری (10 درصد) است. نتایج نشان داد که تنها 37 درصد مدیران مرغداری در دوره ­های آموزشی نظام دامپزشکی و اداره جهاد کشاورزی شرکت نموده ­اند که بهتر است ضمن افزایش کیفیت دوره ­ها، طرح­ های تشویقی جهت شرکت مرغداران در این دوره ­ها فراهم شود. آماره نسبت راستنمایی (LR) معنی­ داری کلی رگرسیون را تایید نمود. مقدار
R2  بین حداقل 0/457 تا حداکثر 0/712 برآورد شد که مقدار قابل قبولی می ­باشند. مقدار درصد صحت پیش بینی برآورد شده نیز بالغ بر 85 درصد بود که بر اعتبار کلی مدل تاکید دارد. برآورد آماره LM گریین موید آن است که مدل دارای مشکل ناهمسانی واریانس نیست. نتایج برآورد مدل لاجیت نشان داد از بین عوامل مدیریتی، متغیر‌های تحصیلات، شرکت درگردهمایی ­ها، سابقه فعالیت مرغدار و انجام اقدامات لازم در جهت کنترل حشرات و جوندگان و از بین عوامل فنی، متغیر‌های ظرفیت مرغداری، تعداد سالن، حصارکشی، نوع دان و جیره ­نویسی و از بین عوامل فناوری، سیستم گرمایش، سیستم سرمایش، نوع سیستم دانخوری، نوع سیستم آبخوری و سختی آب مصرفی، تاثیر معنی ­داری بر کاهش تلفات در مرغداری‌های گوشتی استان دارند. در این بین، بیشترین تاثیرگذاری مربوط به انجام اقدامات لازم جهت کنترل حشرات و جوندگان در مرغداری ­ها می ­باشد، بطوری که با اعمال کنترل می ­توان تا 64 درصد احتمال تلفات را کاهش داد. انجام حصارکشی و نصب سیستم دانخوری بشقابی اتوماتیک تا بیش از 44 درصد در احتمال کاهش تلفات تاثیرگذار می­ باشند. استفاده از سیستم گرمایشی جت هیتر و نیز دان از نوع پودری نیز هر کدام تا 40 درصد احتمال تلفات را کاهش می ­دهند. همچنین، استفاده از سیستم سرمایشی در احتمال کاهش تلفات تا 36 درصد تاثیر گذار است. استفاده از سیستم آبخوری از نوع سرپستانکی و نیز انجام جیره ­نویسی به صورت علمی بیش از 20 درصد احتمال تلفات را کاهش می­ دهند. تعداد سالن‌های جوجه ­ریزی، فاصله مرغداری با سایر واحد‌های پرورشی، میزان سختی آب مصرفی و ظرفیت مرغداری نیز از دیگر عوامل فنی و فناوری موثر بر کاهش تلفات می ­باشند. از دیگر نتایج تحقیق این است که احتمال کاهش تلفات در مرغداری­ های بزرگتر بیشتر از واحدهای کوچکتر است.
نتیجهگیری: بر اساس یافته­ های تحقیق جنبه­ های مختلف مدیریتی، فنی و فناوری اثرات متفاوتی بر احتمال کاهش تلفات دارند. بررسی ­ها نشان داد که نه تنها استفاده و عدم استفاده از تجهیزات فنی در مرغداری­ ها مهم می­ باشد، بلکه نوع سیستم یا تجهیزات خاص مورد کاربرد نیز در احتمال کاهش تلفات تاثیرگذار هستند. از آنجا که طبق بررسی ­های انجام شده و نتایج حاصله در مرغداری­ ها رعایت این نکات در حد مطلوب نمی ­باشد، فلذا توصیه می­ شود مدیران مرغداری­ ها جهت کاهش تلفات این عوامل را بیشتر مدنظر قرار داده و همچنین در انتخاب سیستم یا تجهیزات خاص مرغداری، در انتخاب نوع آنها دقت لازم را مبذول نمایند
.

  
متن کامل [PDF 3190 kb]   (201 دریافت)    
نوع مطالعه: پژوهشي | موضوع مقاله: مدیریت دامپروری و تولید
دریافت: 1401/12/7 | پذیرش: 1402/6/22

فهرست منابع
1. Abrishami, H., & Mehrara, M. (2002). Applied Econometrics (New Approaches). Tehran: Publishing and Printing Institute of Tehran University, Tehran, Iran, 348 pp (In Persian).
2. Ahmadpanah, J., Javanrouh, aliabad A., & Safari, A. (2022). Estimation of Financial Losses Associated to Coccidiosis in Broilers. Research on Animal Production, 13(35), 176-184 (In Persian). [DOI:10.52547/rap.13.35.176]
3. Akbay, C., & Azeez, J. A. (2016). Factors affecting on mortality rate in the broiler chicken production farms in Erbil, Iraq. Pakistan Journal of Food Sciences, 26(3), 119-128.
4. Azizzadeh, M., Kalidari, G., Razmyar, J., Varasteh Moghaddam, H., & Razheh, M. (2013). Mortality rate and its risk factors in broiler flocks inclusive of insurance payment in Mashhad, Iran. Veterinary Researches & Biologicalsa Products, 26(2), 44-49. doi: 10.22092/vj.2013.101032 (In Persian).
5. Baracho, MS., Naas, IA., Lima, NDS., Cardio, AFS., & Moura, DJ. (2019). Factors Affecting Broiler Production: A Meta-Analysis. Brazilian Journal of Poultry Science, 21(3), 1-10. http://dx.doi.org/10.1590/1806-9061-2019-1052 [DOI:10.1590/1806-9061-2019-1052]
6. Caffrey, N. P., Dohoo, I. R., & Cockram, M. S. (2017). Factors affecting mortality risk during transportation of broiler chickens for slaughter in Atlantic Canada. Preventive Veterinary Medicine, 147, 199-208. doi:10.1016/j. prevetmed.2017.09.011 [DOI:10.1016/j.prevetmed.2017.09.011]
7. Faal Amand, M. and Falsafian, A. (2022). Factors Influencing Willingness to Consume Safe Products in Tabriz County, Case Study: Cucumber and Tomato. Sustainable Agricultural Research, 2(3), 45-61. doi: 10.30495/sarj.2022.1968214.1090 (In Persian).
8. Ghahremanzadeh, M., Soltani, M. (2015). Determining Factors Affecting the Adoption of Combination Machine Among Wheat Farmers in Marvdasht County. Journal of Agricultural Science and Sustainable Production, 22(4.1), 225-239 (In Persian).
9. Hosseini, S. A., Sayaj, M., Zaree, A., Lofollahian, H., Aghashahi, A. R., & Soleimani, M. R. (2018). Grading Alborz province laying hen farms by using Multiple Attribute Decision Making System. Animal Sciences Journal, 30(117), 17-26. doi: 10.22092/asj.2018.116042 (In Persian).
10. Manouchehrpour, M., K. Karimof, & K. Zand. (2014). Investigating the relationship between management factors and the parameters of the internal environment in broiler farms of Mazandaran province, The 1st International Conference on New Ideas in Agriculture, Esfahan, Iran (In Persian).
11. Molaee, M. (2011). evaluation of the loss factors in Iran's broiler farms, National Conference on Modern Agricultural Sciences & Technologies, Zanjan, Iran. http://civilica.com/doc/145579. (In Persian)
12. Moslehi, H. (2020). The collection of world experience publications in the field of agriculture and natural resources; Comparing the status of broiler production in Iran with other countries (No. 19), 1 edn., Publication of Agricultural Education. Tehran. Iran (In Persian).
13. Agriculture- Jihad- Organization of East Azarbaijan, (2023). Tabriz. Iran.
14. Rajabli, H., Bahri Binabaj, F., Maghsouldoo, S., & Rahchamani, R. (2021). Determining the effective management factors on mortality rate in broiler farms (Case Study: Ramyan and Azadshahr Cities). Research On Animal Production, 12(32), 180-186. URL: http://rap.sanru.ac.ir/article-1-1131-en.html (In Persian). [DOI:10.52547/rap.12.32.180]
15. Rashed, S., & Nozari, N. (2015). Investigating the Factors Affecting Broiler Poultry Management in Alborz Province. European Online Journal of Natural and Social Sciences, Special issue on New Dimensions in Economics, Accounting and Management: 1455-1462.
16. Safari, A., Jafaroghli, M., & Ahmadpanah, J. (2021). Investigation the management factors affecting the mortality of broiler chickens using binary logistics analysis. Journal of Animal Environment, 13(2), 127-134. doi: 10.22034/aej.2021.135884 (In Persian).
17. Solgi, M., & A. Janjan. (2015). Factors affecting mortality rate in broiler farms of Razan county, National Veterinary Conference in the service of community health and animal health, Hamadan, Iran (In Persian).
18. Ministry of Agri-Jihad. (2023). Agricultural statistic year book. Tehran, Iran. available at https://www.maj.ir/page-amar/FA/65/form/pId3353 (In Persian).
19. Ministry of Agri-Jihad. (2013). Agricultural statistic year book. Tehran, Iran. available at https://www.maj.ir/page-amar/FA/65/form/pId3353 (In Persian).
20. Vahedi, J., Dashti, G., & Saei, F. (2022). Analysis of total factor productivity growth, technical efficiency and technological change in Iranian poultry industry. Journal of Animal Science Research, 32(2), 63-74. doi: 10.22034/as.2022.45412.1611 (In Persian).
21. Victor, V. B., & Merlin, M. (2021). Effect of the Management of Mortality (Chicken Death) Risk on the Production of Commercial Broiler Farms in the City of Douala, Cameroon, Journal of Entrepreneurship & Organization Management, 10(5), 19-23.
22. Yassin, H., Velthuis, A.G.J., Boerjan, M., & Van Riel, J. (2009). Field study on broilers' first-week mortality. Poultry Science, 88(4), 798-804. [DOI:10.3382/ps.2008-00292]
23. Yerpes, M., Llonch, P., & Mantec, X. (2020). Factors associated with cumulative first-week mortality in broiler chicks. Animals, 10(2), 1-13. DOI: 10.3390/ani10020310 [DOI:10.3390/ani10020310]
24. Zaghari, M., Honarbakhsh, S., Charkhkar, S., & Safari-asl, R. (2016). Determination of parameters for ranking the mortality risk in poultry production farms for poultry insurance. Journal of Veterinary Research, 71(3), 335-350. doi: 10.22059/jvr.2016.58741 (In Persian).

ارسال نظر درباره این مقاله : نام کاربری یا پست الکترونیک شما:
CAPTCHA

ارسال پیام به نویسنده مسئول


بازنشر اطلاعات
Creative Commons License این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است.

کلیه حقوق این وب سایت متعلق به پژوهشهای تولیدات دامی می باشد.

طراحی و برنامه نویسی : یکتاوب افزار شرق

© 2024 CC BY-NC 4.0 | Research On Animal Production

Designed & Developed by : Yektaweb