دوره 16، شماره 2 - ( تابستان 1404 )
جلد 16 شماره 2 صفحات 10-1 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Ardestani M, Dirandeh E, Mahjoubi E. (2025). Effects of Feeding Different Chelated Mineral Sources on the Performance of Afshari Ewes and Lambs. Res Anim Prod. 16(2), 1-10. doi:10.61882/rap.2024.1525
URL: http://rap.sanru.ac.ir/article-1-1525-fa.html
URL: http://rap.sanru.ac.ir/article-1-1525-fa.html
اردستانی مرتضی، دیرنده عیسی، محجوبی احسان. تأثیر مواد معدنی کیلاته بر عملکرد تولیدی میش‌های آبستن افشاری و بره‌های آن‌ها پژوهشهاي توليدات دامي 1404; 16 (2) :10-1 10.61882/rap.2024.1525
1- گروه علوم دامی، دانشکده علوم دامی و شیلات، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، ساری، ایران
2- گروه علوم دامی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
2- گروه علوم دامی، دانشگاه زنجان، زنجان، ایران
چکیده: (525 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: کشور ایران از نظر جغرافیایی در منطقه گرم و خشک قرار گرفته است و مراتع آن عمدتاً به لحاظ مواد مغذی از جمله مواد معدنی دچار کمبود و عدم تعادل هستند. این مسئله علاوه بر ایجاد عوارض متعدد متأثر از کمبود مواد معدنی، متابولیسم بقیه مواد مغذی را نیز به مخاطره می‌اندازد. با توجه به این که عمده خوراک مصرفی گوسفندان کشور از مراتع تأمین می گردد و امکان تغذیه دستی وجود ندارد، کمبودهای یادشده می‌توانند نقش مؤثری در کاهش درآمد دامدار و بهره‌وری دام ایفا نمایند. مواد معدنی کیلاته به آن دسته از مواد معدنی گفته میشود که به یک یا چند اسید آمینه و یا اسید آلی متصل شده اند. به عبارت دیگر، زمانی که یک ماده معدنی به یک ماده آلی دیگر مثل اسیدهای آمینه متصل می شود ماده معدنی کیلاته را تولید می نماید. تحقیقات متعدد نشان داده اند که اشکال کیلاته روی، منگنز، و مس با زیست فراهمی بالاتری در مقایسه با اشکال غیر آلی وجود دارند. این موضوع از عملکردهای مرتبط با مواد معدنی کم مصرف حمایت می کند و سبب می شود با توجه به مقدار مصرف بسیار کمتر دفع بسیار ناچیزی داشته باشند. زیست فراهمی بالاتر کیلات ها مربوط به سوخت و سازهای مختلف جذب و متعادل سازی آن و عدم وجود آنتاگونیست های مربوط به مواد معدنی است. لذا، هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر تغذیه مواد معدنی کیلاته (روی، مس، منگنز، سلنیوم و کبالت) بر عملکرد تولیدی میش‌های آبستن افشاری و بره‌های آن‌ها بود.
مواد و روش ها: حیوانات آزمایشی از یک گله با استفاده از همزمان‌سازی فحلی با 60 راس میش آبستن سنگین نژاد افشار با سن تقریبی دو سال و نوبت زایش دوم در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار و 20 تکرار در هر تیمار استفاده شدند. طول دوره آزمایش از روز 21 پیش زایش تا روز 70 پس از زایش بود. تیمارهای آزمایشی شامل جیره پایه بدون مکمل معدنی (شاهد)، جیره پایه به علاوه تأمین نیاز از طریق شکل کیلاته مواد معدنی کممصرف (کیلاته) و جیره سوم (جیره پایه به علاوه تأمین نیاز از طریق شکل آلی مواد معدنی کم مصرف (آلی) بودند. جیره های آزمایشی بر اساس تأمین نیازهای متابولیکی میش‌های آبستن و شیرده با استفاده از نرم افزار سیستم تغذیه نشخوارکنندگان کوچک برمبنای ماده خشک دارای 68 درصد علوفه و 32 درصد کنسانتره قبل از زایش و دارای 70 درصد علوفه و 30 درصد کنسانتره پس از زایش تنظیم و موازنه شدند. جیره مصرفی به صورت کاملاً مخلوط و دو بار در روز (8 صبح و 16 عصر) به میش‌ها عرضه شد. میش‌ها پیش از عرضه خوراک وعده صبح در شروع آزمایش، روز زایش و روزهای 35 و 70 پس از زایش با ترازوی دیجیتالی (با دقت 50 گرم) وزن شدند. وضعیت بدنی میش‌ها در آغاز، روز زایش، و روزهای 35 و 70 پس از زایش بر مبنای سیستم امتیازدهی 1 تا 5 نمره‌دهی شد. تولید آغوز با وزن کردن بره پیش و پس از خوردن آغوز در 24 ساعت پس از زایش و تولید شیر بهروش دوشش با تزریق عضلانی اکسی توسین اندازه‌گیری شد. همچنین، بره‌ها در زمان تولد و 30 و 70 روزگی توزین شدند و افزایش وزن روزانه (توسط ترازوی دیجیتالی با دقت 50 گرم) اندازه‌گیری شد. تجزیه و تحلیل نهایی داده‌ها با استفاده از رویه GLM توسط نرمافزار آماری SAS نسخه 1/9 (SAS, 2001) انجام گرفت. مقایسه میانگین تیمارها نیز با استفاده از آزمون چنـد دامنه‌ای دانکن در سطح احتمال خطای 0/05 انجام شد.
یافته ها: ماده خشک مصرفی (کیلوگرم در روز) پیش از بره زایی در بین تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی داری نداشت اما پس از بره زایی در گروه کنترل کمترین (0/07±2/47) و در گروه کیلاته (0/07±2/85) بیشترین بود (0/05>P ). تولید آغوز (کیلوگرم در روز) و تولید شیر (کیلوگرم در روز) در گروه کیلاته (0/07±2/85) به طور معنی داری بیشتر از دو گروه دیگر بود (0/05>P ). درصدهای چربی، پروتئین و لاکتوز شیر در بین تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی داری نداشتند (0/05<P ). وزن بدن در شروع آزمایش و در زمان بره زایی تفاوت معنی داری بین تیمارهای آزمایشی نداشت (0/05<P ). وزن بدن در 35 و 70 روزگی در گروه کنترل به طور معنی داری کمتر از دو گروه دیگر بود (0/05>P ) ولی بین گروه آلی و کیلاته تفاوت معنی داری وجود نداشت (0/05<P). در 35 و 70 روزگی میش های گروه کنترل نسبت به دو گروه دیگر وزن بیشتری از دست دادند (0/05>P ) ولی بین گروه آلی و کیلاته تفاوت معنی داری وجود نداشت (0/05<P ). وزن تولد بره‌ها، وزن بدن در 35 روزگی، وزن بدن در 70 روزگی و افزایش وزن بدن تا 70 روزگی تفاوت های معنی‌داری بین تیمارهای آزمایشی داشتند (0/05>P ). وزن تولد و روند افزایش وزن در سنین 35 و 70 روزگی در تیمار کیلاته نسبت به سایر تیمارهای آزمایشی بیشتر بودند.
نتیجه گیری: به طور کلی، نتایج پژوهش حاضر نشان دادند که تغذیه میش ها با مواد معدنی به شکل کیلات منجر به کاهش مصرف کمتر میش ها و بهبود عملکرد رشد بره های افشاری شد.
مقدمه و هدف: کشور ایران از نظر جغرافیایی در منطقه گرم و خشک قرار گرفته است و مراتع آن عمدتاً به لحاظ مواد مغذی از جمله مواد معدنی دچار کمبود و عدم تعادل هستند. این مسئله علاوه بر ایجاد عوارض متعدد متأثر از کمبود مواد معدنی، متابولیسم بقیه مواد مغذی را نیز به مخاطره می‌اندازد. با توجه به این که عمده خوراک مصرفی گوسفندان کشور از مراتع تأمین می گردد و امکان تغذیه دستی وجود ندارد، کمبودهای یادشده می‌توانند نقش مؤثری در کاهش درآمد دامدار و بهره‌وری دام ایفا نمایند. مواد معدنی کیلاته به آن دسته از مواد معدنی گفته میشود که به یک یا چند اسید آمینه و یا اسید آلی متصل شده اند. به عبارت دیگر، زمانی که یک ماده معدنی به یک ماده آلی دیگر مثل اسیدهای آمینه متصل می شود ماده معدنی کیلاته را تولید می نماید. تحقیقات متعدد نشان داده اند که اشکال کیلاته روی، منگنز، و مس با زیست فراهمی بالاتری در مقایسه با اشکال غیر آلی وجود دارند. این موضوع از عملکردهای مرتبط با مواد معدنی کم مصرف حمایت می کند و سبب می شود با توجه به مقدار مصرف بسیار کمتر دفع بسیار ناچیزی داشته باشند. زیست فراهمی بالاتر کیلات ها مربوط به سوخت و سازهای مختلف جذب و متعادل سازی آن و عدم وجود آنتاگونیست های مربوط به مواد معدنی است. لذا، هدف از پژوهش حاضر بررسی تاثیر تغذیه مواد معدنی کیلاته (روی، مس، منگنز، سلنیوم و کبالت) بر عملکرد تولیدی میش‌های آبستن افشاری و بره‌های آن‌ها بود.
مواد و روش ها: حیوانات آزمایشی از یک گله با استفاده از همزمان‌سازی فحلی با 60 راس میش آبستن سنگین نژاد افشار با سن تقریبی دو سال و نوبت زایش دوم در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تیمار و 20 تکرار در هر تیمار استفاده شدند. طول دوره آزمایش از روز 21 پیش زایش تا روز 70 پس از زایش بود. تیمارهای آزمایشی شامل جیره پایه بدون مکمل معدنی (شاهد)، جیره پایه به علاوه تأمین نیاز از طریق شکل کیلاته مواد معدنی کممصرف (کیلاته) و جیره سوم (جیره پایه به علاوه تأمین نیاز از طریق شکل آلی مواد معدنی کم مصرف (آلی) بودند. جیره های آزمایشی بر اساس تأمین نیازهای متابولیکی میش‌های آبستن و شیرده با استفاده از نرم افزار سیستم تغذیه نشخوارکنندگان کوچک برمبنای ماده خشک دارای 68 درصد علوفه و 32 درصد کنسانتره قبل از زایش و دارای 70 درصد علوفه و 30 درصد کنسانتره پس از زایش تنظیم و موازنه شدند. جیره مصرفی به صورت کاملاً مخلوط و دو بار در روز (8 صبح و 16 عصر) به میش‌ها عرضه شد. میش‌ها پیش از عرضه خوراک وعده صبح در شروع آزمایش، روز زایش و روزهای 35 و 70 پس از زایش با ترازوی دیجیتالی (با دقت 50 گرم) وزن شدند. وضعیت بدنی میش‌ها در آغاز، روز زایش، و روزهای 35 و 70 پس از زایش بر مبنای سیستم امتیازدهی 1 تا 5 نمره‌دهی شد. تولید آغوز با وزن کردن بره پیش و پس از خوردن آغوز در 24 ساعت پس از زایش و تولید شیر بهروش دوشش با تزریق عضلانی اکسی توسین اندازه‌گیری شد. همچنین، بره‌ها در زمان تولد و 30 و 70 روزگی توزین شدند و افزایش وزن روزانه (توسط ترازوی دیجیتالی با دقت 50 گرم) اندازه‌گیری شد. تجزیه و تحلیل نهایی داده‌ها با استفاده از رویه GLM توسط نرمافزار آماری SAS نسخه 1/9 (SAS, 2001) انجام گرفت. مقایسه میانگین تیمارها نیز با استفاده از آزمون چنـد دامنه‌ای دانکن در سطح احتمال خطای 0/05 انجام شد.
یافته ها: ماده خشک مصرفی (کیلوگرم در روز) پیش از بره زایی در بین تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی داری نداشت اما پس از بره زایی در گروه کنترل کمترین (0/07±2/47) و در گروه کیلاته (0/07±2/85) بیشترین بود (0/05>P ). تولید آغوز (کیلوگرم در روز) و تولید شیر (کیلوگرم در روز) در گروه کیلاته (0/07±2/85) به طور معنی داری بیشتر از دو گروه دیگر بود (0/05>P ). درصدهای چربی، پروتئین و لاکتوز شیر در بین تیمارهای آزمایشی تفاوت معنی داری نداشتند (0/05<P ). وزن بدن در شروع آزمایش و در زمان بره زایی تفاوت معنی داری بین تیمارهای آزمایشی نداشت (0/05<P ). وزن بدن در 35 و 70 روزگی در گروه کنترل به طور معنی داری کمتر از دو گروه دیگر بود (0/05>P ) ولی بین گروه آلی و کیلاته تفاوت معنی داری وجود نداشت (0/05<P). در 35 و 70 روزگی میش های گروه کنترل نسبت به دو گروه دیگر وزن بیشتری از دست دادند (0/05>P ) ولی بین گروه آلی و کیلاته تفاوت معنی داری وجود نداشت (0/05<P ). وزن تولد بره‌ها، وزن بدن در 35 روزگی، وزن بدن در 70 روزگی و افزایش وزن بدن تا 70 روزگی تفاوت های معنی‌داری بین تیمارهای آزمایشی داشتند (0/05>P ). وزن تولد و روند افزایش وزن در سنین 35 و 70 روزگی در تیمار کیلاته نسبت به سایر تیمارهای آزمایشی بیشتر بودند.
نتیجه گیری: به طور کلی، نتایج پژوهش حاضر نشان دادند که تغذیه میش ها با مواد معدنی به شکل کیلات منجر به کاهش مصرف کمتر میش ها و بهبود عملکرد رشد بره های افشاری شد.
فهرست منابع
1. Abdollahi, E., & Kohram, H. (2015). Effects of a sustained-release multi-trace element ruminal bolus on sex ratio, reproductive traits and lamb's growth in synchronized Afshari ewes. The Iranian Journal of Veterinary Science and Technology, 7(1), 1-11.
2. Arelovich, H. M., Amela, M. I., Martínez, M. F., Bravo, R. D., & Torrea, M. B. (2014) Influence of different sources of zinc and protein supplementation on digestion and rumen fermentation parameters in sheep consuming low-quality hay. Small Ruminant Research, 121(2-3), 175-182. [DOI:10.1016/j.smallrumres.2014.08.005]
3. Asadi, M., Toghdory, A., Ghoorchi, T., & Hatami, M. (2023). The effect of maternal organic manganese supplementation on performance, immunological status, blood biochemical and antioxidant status of Afshari ewes and their newborn lambs in transition period. Journal of Animal Physiology and Animal Nutrition, 10, 5 [DOI:10.1111/jpn.13909]
4. Aliarabi, H., & Fadayifar, A. (2013). Effect of slow-release bolus on some blood metabolites and lambing performance of ewes. In The second international conference on agriculture and natural resources (Vol. 2, pp. 8-10).
5. Cazarotto, C. J., Boito, J. P., Gebert, R. R., Reis, J. H., Machado, G., Bottari, N. B., ... & Da Silva, A. S. (2018). Metaphylactic effect of minerals on immunological and antioxidant responses, weight gain and minimization of coccidiosis of newborn lambs. Research in Veterinary Science, 121, 46-52. [DOI:10.1016/j.rvsc.2018.09.003]
6. Černík, J., Pavlata, L., Pechová, A., Mišurová, L., & Jokverová, O. (2013) Effects of peroral supplementation of different forms of zinc on the ruminal mucosa of goat kids -A morphometric study. Acta Veterinaria Brno, 82, 399-403. [DOI:10.2754/avb201382040399]
7. El Ashry, G. M., Hassan, A. A. M., & Soliman, S. M. (2012). Effect of feeding a combination of Zinc, Manganese and Copper Methionine chelates of early lactation high producing dairy cow. Food and Nutrition Science, 3, 1084-1091. [DOI:10.4236/fns.2012.38144]
8. Jefferies, B. C. (1961). Body condition scoring and its use in management. Tasmanian Journal of Agriculture, 32, 19-21.
9. Gayathri, S. L., & Panda, N. (2018). Chelated minerals and its effect on animal production: A review. Agricultural Reviews, 39(4), 314-320.
10. Hackbart, K. S., Ferreira, R. M., Dietsche, A. A., Socha, M.T., Shaver, R. D., Wiltbank, M. C., & Fricke, P. M. (2010). Effect of dietary organic zinc, manganese, copper, and cobalt supplementation on milk production, follicular growth, embryo quality, and tissue mineral concentrations in dairy cows. Journal of Animal Science, 88(12), 3856-3870. [DOI:10.2527/jas.2010-3055]
11. Hassan, A. A., El Ashry, G. M., & Soliman, S. M. (2011). Effect of supplementation of chelated zinc on milk production in ewes. Food and Nutrition Sciences, 2(7), 706-713. [DOI:10.4236/fns.2011.27097]
12. Hatfield, P. G., Snowder, G. D., Head Jr, W. A., Glimp, H. A., Stobart, R. H., & Besser, T. (1995). Production by ewes rearing single or twin lambs: effects of dietary crude protein percentage and supplemental zinc methionine. Journal of Animal Science, 73(5), 1227-1238. [DOI:10.2527/1995.7351227x]
13. Hatfield, P. G., Swenson, C. K., Kott, R. W., Ansotegui, R. P., Roth, N. J. & Robinson, B. L. (2001). Zinc and copper status in ewes supplemented with sulfate-and amino acid-complexed forms of zinc and copper. Journal of Animal Science, 79(1), 261-266. [DOI:10.2527/2001.791261x]
14. Hostetler, C. E., Kincaid, R. L., & Mirando, M. A. (2003). The role of essential trace elements in embryonic and fetal development in livestock. The Veterinary Journal, 166(2), 125-139. [DOI:10.1016/S1090-0233(02)00310-6]
15. Kawashima, T., Henry, P. R., Ammerman, C. B., Littell, R. C., & Price, J. (1997). Bioavailability of cobalt sources for ruminants. 2. Estimation of the relative value of reagent grade and feed grade cobalt sources from tissue cobalt accumulation and vitamin B12 concentrations. Nutrition Research, 17, 957-974. [DOI:10.1016/S0271-5317(97)00061-4]
16. Khalil, M. M., Soltan, Y. A., Abou Khadiga, G., Elmahdy, A., Sallam, S. M., Zommara, M. A., ... & Khattab, I. M. (2023). Comparison of dietary supplementation of sodium selenite and bio-nanostructured selenium on nutrient digestibility, blood metabolites, antioxidant status, milk production, and lamb performance of Barki ewes. Animal Feed Science and Technology, 297, 115592. [DOI:10.1016/j.anifeedsci.2023.115592]
17. Lalhriatpuii, M., Chatterjee, A., Dutta, T. K., Mohammad, A., & Patra, A. K. (2023). The Effects of Dietary Inorganic and Organic Chromium Supplementation on Blood Metabolites, Hormones, and Mineral Composition of Blood and Internal Organs in Black Bengal goats. Biological Trace Element Research, 1-17. [DOI:10.1007/s12011-023-03856-0]
18. Masters, D. G., & Fels, H. E. (1980). Effect of zinc supplementation on the reproductive performance of grazing Merino ewes. Biological Trace Element Research, 2(4), 281-290. [DOI:10.1007/BF02783826]
19. Meyer, A. M., Reed, J. J., Neville, T. L., Taylor, J. B., Hammer, C. J., Reynolds, L. P., ... & Caton, J. S. (2010). Effects of plane of nutrition and selenium supply during gestation on ewe and neonatal offspring performance, body composition, and serum selenium. Journal of Animal Science, 88(5), 1786-1800. [DOI:10.2527/jas.2009-2435]
20. Marques, R. S., Cooke, R. F., Rodrigues, M. C., Cappellozza, B. I., Mills, R. R., Larson, C. K., ... & Bohnert, D. W. (2016). Effects of organic or inorganic cobalt, copper, manganese, and zinc supplementation to late-gestating beef cows on productive and physiological responses of the offspring. Journal of Animal Science, 94(3), 1215-1226. [DOI:10.2527/jas.2015-0036]
21. Nagalakshmi D., Sridhar K., Satyanarayana M., Parashu Ramulu S., Narwade V. S., & Vikram L. (2018) Effect of replacing inorganic Zinc with a lower level of organic zinc (Zn propionate) on performance of biochemical constituents, antioxidant, immune and mineral status in buffaloe calves. Indian Journal of Animal Science, 52(9), 1292-1297. [DOI:10.18805/ijar.B-3362]
22. Neathery, M. W., Miller, W. P., Blackmon, D. M., Gentry, R. P., & Jones, I. B. (1973) Absorption and tissue zinc content in lactating dairy cows as affected by low dietary zinc. Journal of Animal Science, 37, 848-852. [DOI:10.2527/jas1973.373848x]
23. Neville, T. L., Ward, M. A., Reed, J. J., Soto-Navarro, S. A., Julius, S. L., Borowicz, P. P., ... & Caton, J. S. (2008). Effects of level and source of dietary selenium on maternal and fetal body weight, visceral organ mass, cellularity estimates, and jejunal vascularity in pregnant ewe lambs. Journal of Animal Science, 86(4), 890-901. [DOI:10.2527/jas.2006-839]
24. Nocek,J. E., Socha, M. T., & Tomlinson, D. J. (2006). The effect of trace mineral fortification level and source on performance of dairy cattle. Journal of Dairy Science, 89, 2679-2693. [DOI:10.3168/jds.S0022-0302(06)72344-X]
25. Norouzian, M. A., Malaki, M., & Khadem, A. A. (2014). Effects of the Parenteral Administration of Cobalt, Copper and Iron in Late Pregnancy on Ewe Hematology and Lamb Vigour. Iranian Journal of Applied Animal Science, 4(2), 285-289.
26. NRC. (1996). Nutrient Requirements of Beef Cattle. Seventh Revised Edition. National Academy Press. Washington D. C. Sci., Washington DC.
27. Ocak, N., Cam, M. A. & Kuran, M. (2005). The effect of high dietary protein levels during late gestation on colostrum yield and lamb survival rate in singleton-bearing ewes. Small Ruminant Research, 56(1-3), 89-94. [DOI:10.1016/j.smallrumres.2004.02.014]
28. Pal, D. T., Gowda, N. K. S., Prasad, C. S., Amarnath, R., Bharadwaj, U., Babu, G. S. & Sampath, K. T. (2010). Effect of copper-and zinc-methionine supplementation on bioavailability, mineral status and tissue concentrations of copper and zinc in ewes. Journal of Trace Elements in Medicine and Biology, 24(2), 89-94. [DOI:10.1016/j.jtemb.2009.11.007]
29. Purroy, A., & Jaime, C. (1995). The response of lactating and dry ewes to energy intake and protein source in the diet. Small Ruminant Research, 17(1), 17-24. [DOI:10.1016/0921-4488(95)00643-Y]
30. Suttle, N. (2022). Mineral nutrition of livestock. GB: Cabi. [DOI:10.1079/9781789240924.0000]
31. Tedeschi, L.O., Cannas, A., & Fox, D.G. (2010). A nutrition mathematical model to account for dietary supply and requirements of energy and other nutrients for domesticated small ruminants: the development and evaluation of the Small Ruminant Nutrition System. Small Ruminant Research, 89, 174-184. [DOI:10.1016/j.smallrumres.2009.12.041]
32. Toghdory, A., Asadi, M., Ghoorchi, T., & Hatami, M. (2023). Impacts of organic manganese supplementation on blood mineral, biochemical, and hematology in Afshari Ewes and their newborn lambs in the transition period. Journal of Trace Elements in Medicine and Biology, 79, 127215. [DOI:10.1016/j.jtemb.2023.127215]
33. Yasui, T., Ryan, C. M., Gilbert, R. O., Perryman, K. R., & Overton, T. R. (2014). Effects of hydroxy trace minerals on oxidative metabolism, cytological endometritis, and performance of transition dairy cows. Journal of Dairy Science, 97(6), 3728-3738. [DOI:10.3168/jds.2013-7331]
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
