دوره 16، شماره 2 - ( تابستان 1404 )
جلد 16 شماره 2 صفحات 137-126 |
برگشت به فهرست نسخه ها
Download citation:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
BibTeX | RIS | EndNote | Medlars | ProCite | Reference Manager | RefWorks
Send citation to:
Nazemi-Rafie J, Modaber M, Ghasemi T. (2025). Residual Data Reveals Greater Efficacy than Procrustes Data in Differentiation and Relationships Between the Populations of Apis florea. Res Anim Prod. 16(2), 126-137. doi:10.61882/rap.2024.1480
URL: http://rap.sanru.ac.ir/article-1-1480-fa.html
URL: http://rap.sanru.ac.ir/article-1-1480-fa.html
ناظمی رفیع جواد، مدبر مهدی، قاسمی تقی. کارایی بیشتر داده‌های باقیمانده (residual data) نسبت به داده‌های پروکراست (Procrustes data) در تمایز و روابط بین جمعیت‌های زنبورعسل Apis florea پژوهشهاي توليدات دامي 1404; 16 (2) :137-126 10.61882/rap.2024.1480
جواد ناظمی رفیع*1 
، مهدی مدبر1، تقی قاسمی1
، مهدی مدبر1، تقی قاسمی1
1- گروه گیاه‌پزشکی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه کردستان، سنندج، ایران
چکیده: (516 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: زنبورهای عسل نقش مهمی در گرده افشانی گیاهان دارند.Fabricius Apis florea در طول دو قرن گذشته توصیف شده‌است. A. florea در ویتنام، جنوب شرقی چین، هند، نپال، جنوب تایلند، سریلانکا، سودان، جنوب ایران، پاکستان، عربستان سعودی و عمان پراکنده شده‌است. آب و هوای مناطق پراکنش A. florea از جنگل‌های بارانی استوایی در شرق تا ساوانا در غرب تغییر می‌کند. همچنین به سمت غرب، آب و هوای مناطق پراکنش این گونه از گرمسیری به نیمه‌گرمسیری استپی تا نیمه بیابانی تغییر می‌کند. علاوه‌بر داده‌های مولکولی، از داده‌های مرفومتریک نیز برای مطالعه زنبورهای عسل استفاده شده‌است. تحلیل‌های مرفومتریک ابزارهای انعطاف‌پذیری هستند که توسط محققان در مناطق مختلف جهان استفاده می‌شوند. روش مرفومتریک هندسی از لندمارک‌هایی استفاده می‌کند که می‌توانند دقیقاً روی محل اتصال رگبال‌ها قرار گیرند. برای مقایسه جمعیت‌های A. florea از روش مرفومتریک هندسی استفاده شده‌است. همچنین، روش مرفومتریک سنتی یا استاندارد برای بررسی جمعیت‌های A. florea در مناطق مختلف جهان بهکار رفتهاست. مختصات لندمارک‌ها اثرات موقعیت، جهت و اندازه شکل‌ها را حذف می‌کنند. داده‌های مربوط به شکل‌ها با استفاده از روش مرفومتریک هندسی به مختصات پروکراست تبدیل می‌شوند. تجزیه و تحلیل رگرسیون بین اندازه مرکزی و مختصات پروکراست داده‌های جدیدی را بهنام داده‌های باقیمانده ایجاد می‌کند که می‌تواند در تجزیه و تحلیل‌های دیگر مورد استفاده قرار گیرد. تاکنون هیچ تحقیقی از مختصات باقیمانده (داده‌های باقیمانده) برای مقایسه جمعیت‌هایA. florea استفاده نکردهاست. بنابراین، هدف پژوهش حاضر مقایسه کارایی عملکرد مختصات باقیمانده و پروکراست در تمایز و روابط بین جمعیت‌هایA. florea در مناطق مختلف جهان بوده‌است.
مواد و روش‌ها: نمونه‌های گونه زنبور عسل A. florea از مناطق پراکنش آنها تهیه شدند. بال‌های جلویی واقع در سمت راست زنبورهای عسل برای بررسی روابط بین جمعیت‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفتند. از هر منطقه 80 نمونه انتخاب شد. 20 لندمارک در محل اتصال رگبال‌ها قرار گرفت. داده‌های خام بهدست آمده از لندمارک‌ها وارد نرم‌افزارMorphoJ V. 1.06d شدند و در تجزیه و تحلیل‌های آینده به مختصات پروکراست تبدیل شدند. سپس، فواصل ماهالانوبیس بهدست آمد. رگرسیون بین داده‌های پروکراست و اندازه‌های مرکزی محاسبه شد و آزمون آلومتری انجام شد. مختصات باقیمانده (داده‌های باقیمانده) پس از حذف اثر اندازه (تصحیح اندازه) از متغیرهای شکلی محاسبه شدند. داده‌های باقیمانده و پروکراست در نرم‌افزار PAST v.3.19 وارد شدند و جمعیت‌های A. florea با استفاده از تجزیه و تحلیل متغیر کانونی (CVA) مقایسه شدند. همچنین، تجزیه و تحلیل کلاستر داده‌های باقیمانده و پروکراست با استفاده از نرم‌افزار SAS v.8 انجام شد.
یافته‌ها: آنالیز چندمتغیره و جفتی داده‌های پروکراست و باقیمانده مورد آزمون قرارگرفت. آنالیز چندمتغیره داده‌های پروکراست و باقیمانده تفاوت معنی‌داری را بین جمعیت‌ها نشان داد (p < 0.001). همچنین، با استفاده از داده‌های پروکراست و باقیمانده، مقایسه‌های جفتی بین تمام جمعیت‌ها مورد آزمون قرارگرفت و بین تمام جمعیت‌ها تفاوت معنی‌داری وجود داشت (p < 0.001). مختصات لندمارک‌های بال‌های جلو روی هم قرار گرفتند و تغییرات بین جمعیت‌ها بهدست آمدند. بیشترین تغییرات در محل اتصال رگبال‌های R و Rs، لندمارک 19 (0/0000622 (S2 = مشاهده شد. همچنین، کمترین تغییرات در محل اتصال رگبال‌های Cu و 1m-cu، لندمارک 8 مشاهده شد (0/0000109S2 =). در CVA داده‌های پروکراست، مؤلفه‌های اول و دوم 75/94 درصد از کل تغییرات را بهخود اختصاص دادند (28/74 =CV1 و 47/20 =CV2 ). همچنین در CVA داده‌های باقیمانده، مؤلفه‌های اول و دوم 83/06 درصد از کل تغییرات را بهخود اختصاص دادند (31/46 = CV1 و 51/60 = CV2). نتایج CVA داده‌های پروکراست نشان دادند که نمونه‌های پاکستان با نمونه‌های ایران (به‌جز جمعیت کرمان) همپوشانی داشتند. نمونه‌های سودان با نمونه‌های ایرانی بوشهر، شیراز و سیستان و بلوچستان همپوشانی داشتند. علاوه‌بر این، نمونه‌های عمان همپوشانی نسبی با نمونه‌های جنوب هند و کرمان (ایران) نشان دادند. نتایج CVA داده‌های باقیمانده نشان دادند که نمونه‌های پاکستان به‌جز جمعیت کرمان با نمونه‌های ایرانی همپوشانی داشتند. نمونه‌های سودان از نمونه‌های ایران متمایز شدند. علاوه‌بر این، نمونه‌های عمان همپوشانی نسبی با نمونه‌های جنوب هند داشتند. داده‌های پروکراست و داده‌های باقیمانده، جمعیت‌های تایلند و ویتنام را از سایر جمعیت‌ها متمایز کردند. تجزیه و تحلیل کلاستر برای مقایسه جمعیت‌های A. florea در مناطق مختلف انجام شد. کلاستر بهدست آمده از داده‌های پروکراست نشان داد که سریلانکا به جمعیت‌های ایران (به‌جز نمونه‌های کرمان) نزدیک‌تر بود. همچنین، جمعیت‌های سودان و پاکستان در یک گروه طبقه‌بندی شدند. پاکستان در همسایگی ایران قرار دارد و کلاستر بهدست آمده از داده‌های باقیمانده نشان داد که جمعیت پاکستان ارتباط نزدیک‌تری را با اکثر جمعیت‌های ایران داشت. همچنین، سریلانکا جزیره‌ای در اقیانوس هند است که در جنوب شبه قاره هند واقع شده‌است. کلاستر بهدست آمده از داده‌های باقیمانده نشان داد که جمعیت سریلانکا رابطه نزدیک‌تری با جمعیت A. florea در جنوب هند داشت و جمعیت سودان از سایر جمعیت‌ها متمایز شد.
نتیجه‌گیری کلی: نتایج این آزمایش نشان دادند که داده‌های باقیمانده کارایی بیشتری را نسبت به داده‌های پروکراست در تمایز و روابط بین جمعیت‌های Apis florea داشتند؛ بهطوریکه نتایج کلاستر منتج از داده‌های باقیمانده، ارتباط نزدیک‌تر جمعیت‌های A. florea پاکستان و سریلانکا را بهترتیب با جمعیت‌های ایران و جنوب هند نشان دادند.
مقدمه و هدف: زنبورهای عسل نقش مهمی در گرده افشانی گیاهان دارند.Fabricius Apis florea در طول دو قرن گذشته توصیف شده‌است. A. florea در ویتنام، جنوب شرقی چین، هند، نپال، جنوب تایلند، سریلانکا، سودان، جنوب ایران، پاکستان، عربستان سعودی و عمان پراکنده شده‌است. آب و هوای مناطق پراکنش A. florea از جنگل‌های بارانی استوایی در شرق تا ساوانا در غرب تغییر می‌کند. همچنین به سمت غرب، آب و هوای مناطق پراکنش این گونه از گرمسیری به نیمه‌گرمسیری استپی تا نیمه بیابانی تغییر می‌کند. علاوه‌بر داده‌های مولکولی، از داده‌های مرفومتریک نیز برای مطالعه زنبورهای عسل استفاده شده‌است. تحلیل‌های مرفومتریک ابزارهای انعطاف‌پذیری هستند که توسط محققان در مناطق مختلف جهان استفاده می‌شوند. روش مرفومتریک هندسی از لندمارک‌هایی استفاده می‌کند که می‌توانند دقیقاً روی محل اتصال رگبال‌ها قرار گیرند. برای مقایسه جمعیت‌های A. florea از روش مرفومتریک هندسی استفاده شده‌است. همچنین، روش مرفومتریک سنتی یا استاندارد برای بررسی جمعیت‌های A. florea در مناطق مختلف جهان بهکار رفتهاست. مختصات لندمارک‌ها اثرات موقعیت، جهت و اندازه شکل‌ها را حذف می‌کنند. داده‌های مربوط به شکل‌ها با استفاده از روش مرفومتریک هندسی به مختصات پروکراست تبدیل می‌شوند. تجزیه و تحلیل رگرسیون بین اندازه مرکزی و مختصات پروکراست داده‌های جدیدی را بهنام داده‌های باقیمانده ایجاد می‌کند که می‌تواند در تجزیه و تحلیل‌های دیگر مورد استفاده قرار گیرد. تاکنون هیچ تحقیقی از مختصات باقیمانده (داده‌های باقیمانده) برای مقایسه جمعیت‌هایA. florea استفاده نکردهاست. بنابراین، هدف پژوهش حاضر مقایسه کارایی عملکرد مختصات باقیمانده و پروکراست در تمایز و روابط بین جمعیت‌هایA. florea در مناطق مختلف جهان بوده‌است.
مواد و روش‌ها: نمونه‌های گونه زنبور عسل A. florea از مناطق پراکنش آنها تهیه شدند. بال‌های جلویی واقع در سمت راست زنبورهای عسل برای بررسی روابط بین جمعیت‌های مختلف مورد استفاده قرار گرفتند. از هر منطقه 80 نمونه انتخاب شد. 20 لندمارک در محل اتصال رگبال‌ها قرار گرفت. داده‌های خام بهدست آمده از لندمارک‌ها وارد نرم‌افزارMorphoJ V. 1.06d شدند و در تجزیه و تحلیل‌های آینده به مختصات پروکراست تبدیل شدند. سپس، فواصل ماهالانوبیس بهدست آمد. رگرسیون بین داده‌های پروکراست و اندازه‌های مرکزی محاسبه شد و آزمون آلومتری انجام شد. مختصات باقیمانده (داده‌های باقیمانده) پس از حذف اثر اندازه (تصحیح اندازه) از متغیرهای شکلی محاسبه شدند. داده‌های باقیمانده و پروکراست در نرم‌افزار PAST v.3.19 وارد شدند و جمعیت‌های A. florea با استفاده از تجزیه و تحلیل متغیر کانونی (CVA) مقایسه شدند. همچنین، تجزیه و تحلیل کلاستر داده‌های باقیمانده و پروکراست با استفاده از نرم‌افزار SAS v.8 انجام شد.
یافته‌ها: آنالیز چندمتغیره و جفتی داده‌های پروکراست و باقیمانده مورد آزمون قرارگرفت. آنالیز چندمتغیره داده‌های پروکراست و باقیمانده تفاوت معنی‌داری را بین جمعیت‌ها نشان داد (p < 0.001). همچنین، با استفاده از داده‌های پروکراست و باقیمانده، مقایسه‌های جفتی بین تمام جمعیت‌ها مورد آزمون قرارگرفت و بین تمام جمعیت‌ها تفاوت معنی‌داری وجود داشت (p < 0.001). مختصات لندمارک‌های بال‌های جلو روی هم قرار گرفتند و تغییرات بین جمعیت‌ها بهدست آمدند. بیشترین تغییرات در محل اتصال رگبال‌های R و Rs، لندمارک 19 (0/0000622 (S2 = مشاهده شد. همچنین، کمترین تغییرات در محل اتصال رگبال‌های Cu و 1m-cu، لندمارک 8 مشاهده شد (0/0000109S2 =). در CVA داده‌های پروکراست، مؤلفه‌های اول و دوم 75/94 درصد از کل تغییرات را بهخود اختصاص دادند (28/74 =CV1 و 47/20 =CV2 ). همچنین در CVA داده‌های باقیمانده، مؤلفه‌های اول و دوم 83/06 درصد از کل تغییرات را بهخود اختصاص دادند (31/46 = CV1 و 51/60 = CV2). نتایج CVA داده‌های پروکراست نشان دادند که نمونه‌های پاکستان با نمونه‌های ایران (به‌جز جمعیت کرمان) همپوشانی داشتند. نمونه‌های سودان با نمونه‌های ایرانی بوشهر، شیراز و سیستان و بلوچستان همپوشانی داشتند. علاوه‌بر این، نمونه‌های عمان همپوشانی نسبی با نمونه‌های جنوب هند و کرمان (ایران) نشان دادند. نتایج CVA داده‌های باقیمانده نشان دادند که نمونه‌های پاکستان به‌جز جمعیت کرمان با نمونه‌های ایرانی همپوشانی داشتند. نمونه‌های سودان از نمونه‌های ایران متمایز شدند. علاوه‌بر این، نمونه‌های عمان همپوشانی نسبی با نمونه‌های جنوب هند داشتند. داده‌های پروکراست و داده‌های باقیمانده، جمعیت‌های تایلند و ویتنام را از سایر جمعیت‌ها متمایز کردند. تجزیه و تحلیل کلاستر برای مقایسه جمعیت‌های A. florea در مناطق مختلف انجام شد. کلاستر بهدست آمده از داده‌های پروکراست نشان داد که سریلانکا به جمعیت‌های ایران (به‌جز نمونه‌های کرمان) نزدیک‌تر بود. همچنین، جمعیت‌های سودان و پاکستان در یک گروه طبقه‌بندی شدند. پاکستان در همسایگی ایران قرار دارد و کلاستر بهدست آمده از داده‌های باقیمانده نشان داد که جمعیت پاکستان ارتباط نزدیک‌تری را با اکثر جمعیت‌های ایران داشت. همچنین، سریلانکا جزیره‌ای در اقیانوس هند است که در جنوب شبه قاره هند واقع شده‌است. کلاستر بهدست آمده از داده‌های باقیمانده نشان داد که جمعیت سریلانکا رابطه نزدیک‌تری با جمعیت A. florea در جنوب هند داشت و جمعیت سودان از سایر جمعیت‌ها متمایز شد.
نتیجه‌گیری کلی: نتایج این آزمایش نشان دادند که داده‌های باقیمانده کارایی بیشتری را نسبت به داده‌های پروکراست در تمایز و روابط بین جمعیت‌های Apis florea داشتند؛ بهطوریکه نتایج کلاستر منتج از داده‌های باقیمانده، ارتباط نزدیک‌تر جمعیت‌های A. florea پاکستان و سریلانکا را بهترتیب با جمعیت‌های ایران و جنوب هند نشان دادند.
فهرست منابع
1. Al-Etbyl, A., Abdel-Qader, A., & Al-Saad, L. (2022). First Record and Morphology Study of Red Dwarf Honey Bees Apis Florea Fabricius (1787) in Basra Province, Al-Qadisiyah. Journal for Agriculture Sciences, 12(2), 79-86.
https://doi.org/10.33794/qjas.2022.134438.1056 [DOI:10.33794/ qjas.2022.134438.1056]
2. AL-Kahtan, S., & Taha, E. (2014). Morphometric Studies on Dwarf Honey bee Apis florea F. Workers in Saudi Arabia. Journal of Apicultural Science, 58, 127-134. [DOI:10.2478/jas-2014-0013]
3. Aslan, C.E., Zavaleta, E.S., Tershy, B., & Croll, D. (2013). Mutualism disruption threatens global plant biodiversity: a systematic review. PLoS ONE, 8(6), 1-11. e66993. doi: org/ 10. 1371/ journal. pone. 00669 93 [DOI:10.1371/journal.pone.0066993]
4. Bookstein, F.L., Strauss, R.E., Humphries, J.M., Chernoff, B., Elder, R.L., & Smith, G.R. (1982). A comment upon the uses of Fourier methods in systematics. Systematic Zoology, 31, 85-92. [DOI:10.2307/2413416]
5. Chaiyawong, T., Deowanish, S., Wongsiri, S., Sylvester, H.A., Rinderer, T.E., & de Guzman, L. (2004). Multivariate morphometric study of Apis florea in Thailand. Journal of Apicultural Research, 43, 123-127. [DOI:10.1080/00218839.2004.11101122]
6. Dryden, I.L., & Mardia, K.V. (1998). Statistical shape analysis. Wiley, Chichester. Felsenstein J (1985) Phylogenies and the comparative method. American Naturalist, 125, 1-15. [DOI:10.1086/284325]
7. Engel, M.S. (1999). The taxonomy of recent and fossil honey bees (Hymenoptera: Apidae; Apis). Journal of Hymenoptra Research, 8, 165-196.
8. Haddad, N., Fuchs, S., Hepburn, H.R., & Radloff, S. (2009). Apis florea in Jordan: source of the founder population. Apidologie, 40, 508-512. [DOI:10.1051/apido/2009011]
9. Hammer, O., &Harper, D.A.T. (2006). Paleontological data analysis. Willey-Blackwell, Oxford [DOI:10.1002/9780470750711]
10. Hepburn, H.R. (2006). Absconding, migration and swarming in honeybees: An ecological andevolutionary perspective. In: Kipyatkov VE (ed) Life cycles in social insects - behaviour, ecology and evolution. St. Petersburg University Press, St. Petersburg, 121-136.
11. Hepburn, H.R., & Radloff, S.E. (2011a). Biogeography of the dwarf honeybees, Apis andreniformis and Apis florea. Apidologie, 42, 293-300. [DOI:10.1007/s13592-011-0024-x]
12. Hepburn, H.R., & Radloff, S.E. (2011b). Honeybees of Asia. Springer, New York [DOI:10.1007/978-3-642-16422-4]
13. Hepburn, H.R., Radloff, S.E., Otis, G.W., Fuchs, S., Verma, L.R., Tan, K., Chaiyawong, T., Tahmasebi, G., & Wongsiri, S. (2005). Apis florea: morphometrics, classification and biogeography. Apidologie, 36, 359-376. [DOI:10.1051/apido:2005023]
14. Kandemir, I., Moradi, M.G., Ozden, B., & Ozkan, A. (2009). Wing geometry as a tool for studying the population structure of dwarf honey bees (Apis florea Fabricis 1876) in Iran. Journal of Apicultural Research, 48(4), 238-246. [DOI:10.3896/IBRA.1.48.4.03]
15. Klingenberg, C.P. (2011). Morphoj: an integrated software package for geometric morphometric. Molecule Ecology Resources, 11(2), 353- 357.
https://doi.org/10.1111/j.1755-0998.2010.02924.x [DOI:10.1111/j. 1755-0998.2010.02924.x]
16. Lo, N., Gloag, R., Anderson, D.G., & Oldroyd, B.P. (2010). A molecular phylogeny of the genus Apis suggests that the Giant Honey Bee of the Philippines, A. breviligula Maa, and the Plains Honey Bee of southern India, A. indica Fabricius, are valid species. Systematic Entomology, 35, 226-233. https:// doi. org/ 10. 1111/j. 1365- 3113. 2009. 00504.x [DOI:10.1111/j.1365-3113.2009.00504.x]
17. Maa, T.C. (1953). An inquiry into the systematics of the tribus Apidini or honey bees (Hym.). Treubia, 21, 525-640. [DOI:10.14203/treubia.v21i3.2669]
18. Mogga, J., & Ruttner, F. (1988). Apis florea in Africa: source of the founder population. Bee World, 69, 100-103. [DOI:10.1080/0005772X.1988.11098960]
19. Mohammadi, P., Nazemi Rafie, J., & Rostamzadeh, J. (2018). Evaluation of Phylogenetic Characteristics of Iranian Honeybee (Apis mellifera meda) Populations based on Mitochondrial ND Gene. Research on Animal Production, 9(21), 93-104. [In Persian] [DOI:10.29252/rap.9.21.93]
20. Özkan, A., Gharleko, M., Özden, B., & Kandemir, I. (2009). Multivariate Morphometric Study on Apis florea Distributed in Iran. Journal of Turkish Zoology, 33, 93-102. https://doi.org/ 10.3906/zoo-0806-6 [DOI:10.3906/zoo-0806-6]
21. Özkan, A., Moradi, M.G., Deliklitaş, O., Uçan, A., & Kandemir, I. (2018). Discrimination of dwarf honey bee (Apis florea, Fabricius 1876) populations in Iran using elliptic Fourier wing cell shape analysis. Journal of Apicultural Research, 57 (2), 95-202. https://doi.org/ 10.1080/00218839.2017.1412675 [DOI:10.1080/00218839.2017.1412675]
22. Rahimi, A., Tahmasebi, G., Bahmani, H.R., Salehi, S., Zare, B., Parsanaseb, A., & Rokhzad, B. (2023). Comparative Evaluation of Performance for Improved Iranian Honey Bee queens (Apis mellifera meda Skorikov 1929) in the Climate Conditions of Kurdistan Province. Research on Animal Production, 14(39), 102-111. [In Persian] [DOI:10.61186/rap.14.39.102]
23. Rohlf, F.J. (2007). tpsRelw, version 1.45. Department of Ecology and Evolution, State University of New York; Stony Brook, New York, USA.
24. Rohlf, F.J. (2013). TpsUtil version 1.64. Department of Ecology and Evolution, State University of New York, Stony Brook
25. Rohlf, F.J. (2016). tps Dig2 version 2.17. Department of Ecology and Evolution, State University of New York, Stony Brook, pp 106-117.
26. Ruttner, F. (1988). Biogeography and Taxonomy of Honeybees. Spring, Berlin Heidelberg [DOI:10.1007/978-3-642-72649-1]
27. Soltani, H., Nazemi Rafie, J., & Harighi, B. (2019). Differentiation of Iranian Honeybees (Apis mellifera meda) from Commercial Honeybee Subspecies using ND1 and ND5 Genes. Research on Animal Production, 12 (31), 157-168. [In Persian] [DOI:10.52547/rap.12.31.157]
28. Tahmasebi, G., Ebadi, R., Tajabadi, N., Akhoundi, M., & Faraji, S, (2002). The effects of geographical and climatic conditions on the morphological variation and separation of Iranian small honeybee (Apis florea F.) populations. Journal of Agricultural Sciences and Natural Resources, 6, 169-176. [DOI:20.1001.1.24763594.1381.6.2.15.4]
29. Tofilski, A. (2008). Using geometric morphometrics and standard morphometry to discriminate three honeybee subspecies. Apidologie, 39, 558-563. https:// doi. org/ 10. 1051/ apido: 20080 37 [DOI:10.1051/apido:2008037]
30. Zelditch, M.L., Swidersk,i D.L., Sheets, H.D., & Fink, W.L. (2004). Geometric Morphometrics for Biologists: A Primer. Elsevier, San Diego
ارسال پیام به نویسنده مسئول
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |
