TY - JOUR T1 - The Effect of Consumption Extra Milk Replacer Over Mother's Milk on Growth Efficiency and Blood Parameters of Mahabadi Suckling Goat Kids TT - اثر مصرف جایگزین شیر مازاد بر شیر مادر بر کارآیی رشد و فراسنجه‌های خونی بزغاله‌های شیرخوار نژاد مهابادی JF - rap JO - rap VL - 13 IS - 38 UR - http://rap.sanru.ac.ir/article-1-1300-fa.html Y1 - 2022 SP - 89 EP - 99 KW - Accelerated growth KW - Blood metabolites KW - Growth efficiency KW - Mohabadi breed KW - Milk replacer KW - Suckling goat kid N2 - چکیده مبسوط مقدمه و هدف: بزها از نشخوار کنندگان اهلی کوچک هستند که پیشتر از سایر نشخوار کنندگان در خدمت انسان بوده و یکی از منابع مهم تامین پروتئین با منشأ حیوانی در تغذیه انسان هستند. جایگزین شیر به طور گسترده‌ای در پرورش گوساله‌های جوان و بزغاله‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. مزایای استفاده از آن، افزایش بهره‌وری و نیز ساده ‌سازی مدیریت دام است. این پژوهش برای بررسی اثر شیر جایگزین مازاد بر مصرف شیر مادر، بر عملکرد تولیدی، فراسنجه‌های بیوشیمیایی خون و پارامترهای مدفوعی شامل خصوصیات میکروبی بزغاله‌های شیرخوار انجام گرفت. مواد و روش‌ها: برای انجام این آزمایش از 24 رأس بزغاله‌های شیرخوار نژاد مهابادی در یک طرح کاملا تصادفی با سه گروه 8 رأسی به مدت 60 روز استفاده شد. بزغاله‌ها پس از تولد در طول سه روز به همراه مادر نگهداری شدند، سپس به صورت تصادفی به 3 گروه 8 رأسی تقسیم شدند. تیمارهای آزمایشی شامل سه گروه بود. در گروه اول روزانه فقط از شیر مادر و در گروه دوم و سوم بزغاله‌ها به ترتیب روزانه علاوه بر شیر مادر به اندازه 10 و 5 درصد وزن بدن جایگزین شیر مصرف کردند. پارامترهای رشد از جمله وزن، طول بدن، ارتفاع جدوگاه، دور سینه و هیپ و نیز مصرف شیر مادر، مصرف کنسانتره استارتر، فراسنجه‌های خونی و پارامترهای میکروبی مدفوع از جمله میزان سالمونلا، ایشریشیاکلی و لاکتوباسیل اندازه‎‌گیری شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با نرم افزار SAS انجام شد. یافته‌ها: نتایج پژوهش نشان داد که افزایش وزن روزانه در بزغاله‌هایی که به میزان 5 درصد وزن بدن جایگزین شیر علاوه بر شیر مادر مصرف می­کردند به طور معنی‌داری از گروه شاهد بیشتر بود. وزن زنده و نیز میانگین افزایش وزن روزانه بزغاله‎‌های با مصرف 5 درصد جایگزین شیر در روز آخر بطور معنی­ داری از بزغاله‌های سایر تیمارها بیشتر بود. از نظر سایر پارامترهای رشد نیز بین بزغاله‌های با مصرف 5 درصد شیر جایگزین و شاهد اختلاف معنی­ داری مشاهده نشد. اما مقدار عددی حاصل، بالاتر از بزغاله‌های با مصرف 10 درصد شیر جایگزین بود. بین گروه­ها از نظر برخی از فراسنجه‌های بیوشیمیایی خون اختلاف معنی­داری مشاهده شد. از جمله از نظر میزان گلوکز، آلبومین و لاکتات دهیدرژناز گروه شاهد بطور معنی داری بیشتر از گروه­های مصرف کننده جایگزین شیر بود. از نظر نیتروژن اوره خون، گروه شاهد بیشترین و گروه 5 درصد جایگزین شیر کمترین مقدار بود و اختلاف بین گروه 10 درصد با گروه‌های شاهد و 5 درصد جایگزین شیر معنی­دار نبود. میزان کلسترول در گروه دوم کمتر از دو گروه دیگر بود میزان پروتئین کل در گروه اول بیشترین و گروه دوم کمترین بود. در آزمایش نمونه‌های مدفوع، سالمونلا مشاهده نگردید. میزان اشرشیاکلی در بزغاله‌های گروهی که 5 و 10 درصد وزن بدن جایگزین شیر مصرف کرده بودند بیشتر از شاهد بود. لاکتوباسیل فقط در گروه شاهد به تعداد کمی مشاهده شد. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این آزمایش نشان داد که مصرف جایگزین شیر به میزان 5 درصد وزن بزغاله‌ها همراه با شیر مادر، می‌تواند اثرات مثبتی بر عملکرد تولیدی بزغاله‌های شیرخوار داشته باشد. M3 10.52547/rap.13.38.89 ER -