دوره 13، شماره 36 - ( تابستان 1401 )
جلد 13 شماره 36 صفحات 171-163 |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشکده کشاورزی، دانشگاه شهید باهنر کرمان، کرمان، ایران
چکیده: (1231 مشاهده)
چکیده مبسوط
مقدمه و هدف: بخش کشاورزی یکی از بخشهای مهم اقتصاد ایران است. کمبود برخی از نهاده های مهم مانند آب و آلودگی‌های زیست‌محیطی از مشکلات عمده این بخش در زمینه افزایش تولید می باشند. لذا، افزایش تولید و پایداری یکی از اهداف مهم کشور در بخش کشاورزی است. افزایش کارایی یکی از بهترین راه های افزایش تولید، سودآوری و پایداری تولید در بنگاه های اقتصادی به شمار میآید. در این مطالعه با توجه به نقش واحدهای صنعتی شیری در تولید شیر و امنیت غذایی، به محاسبه کارایی و رتبه بندی معیارهای تاب آوری و کارایی گاوداری های صنعتی شیری شهر کرمان پرداخته شده است.
مواد و روش ها: کارایی با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها (DEA) و جمع آوری 30 پرسشنامه از گاوداری های صنعتی شیری در سال 1399 محاسبه شد. به منظور رتبه بندی معیارهای تاب آوری و کارایی از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. بدین منظور 15 پرسشنامه مقایسه زوجی با استفاده از نظر متخصصان تکمیل شد.
یافته ها: نتایج رتبهبندی معیارها نشان داد که معیار اقتصادی با وزن 0/5 دارای بیشترین اهمیت از نظر متخصصان است. معیار تاب‌آوری با وزن 0/205، معیار زیست محیطی با وزن 0/148 و معیار اجتماعی با وزن 0/147 به ترتیب رتبه های دوم تا چهارم اهمیت را به خود اختصاص دادهاند. حداکثر سود از میان زیر معیارهای اقتصادی دارای بیشترین ارجحیت از نظر متخصصان بوده است. مخارج نیروی کار از میان زیر معیارهای اجتماعی دارای بالاترین اهمیت از نظر متخصصان می باشد. میزان مصرف آب از میان زیرمعیارهای زیست محیطی بالاترین رتبه را از نظر متخصصان کسب کرده است. بهره وری از میان زیر معیارهای تاب آوری بالاترین اهمیت را از نظر متخصصان داشته است. بر اساس نتایج بهدست آمده، حداکثرکردن سود، حداقل‌کردن هزینه جیره غذایی دام و بهره وری از بین 11 زیرمعیار در نظر گرفته شده به ترتیب بیشترین اولویت را از نظر متخصصان دارند. نتایج محاسبه کارایی نشان داد که در بازه 0 تا 20، هیچ واحدی وجود ندارد. 3 واحد در بازه 20 تا 40، 9 واحد در بازه 40 تا 60، 5 واحد در بازه 60 تا 80 و 13 واحد در بازه 80 تا 100 قرار گرفتند.
نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده میتوان با افزایش کارایی، میزان تولید شیر و سودآوری گاوداری های صنعتی شیری را در شهر کرمان افزایش داد. بدین منظور میتوان واحدهای کارا را الگوی واحدهای غیرکارا قرار داد و با تغییر مدیریت و نحوه به کارگیری منابع، کارایی واحدها را افزایش داد.
مقدمه و هدف: بخش کشاورزی یکی از بخشهای مهم اقتصاد ایران است. کمبود برخی از نهاده های مهم مانند آب و آلودگی‌های زیست‌محیطی از مشکلات عمده این بخش در زمینه افزایش تولید می باشند. لذا، افزایش تولید و پایداری یکی از اهداف مهم کشور در بخش کشاورزی است. افزایش کارایی یکی از بهترین راه های افزایش تولید، سودآوری و پایداری تولید در بنگاه های اقتصادی به شمار میآید. در این مطالعه با توجه به نقش واحدهای صنعتی شیری در تولید شیر و امنیت غذایی، به محاسبه کارایی و رتبه بندی معیارهای تاب آوری و کارایی گاوداری های صنعتی شیری شهر کرمان پرداخته شده است.
مواد و روش ها: کارایی با استفاده از روش تحلیل پوششی داده ها (DEA) و جمع آوری 30 پرسشنامه از گاوداری های صنعتی شیری در سال 1399 محاسبه شد. به منظور رتبه بندی معیارهای تاب آوری و کارایی از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) استفاده شد. بدین منظور 15 پرسشنامه مقایسه زوجی با استفاده از نظر متخصصان تکمیل شد.
یافته ها: نتایج رتبهبندی معیارها نشان داد که معیار اقتصادی با وزن 0/5 دارای بیشترین اهمیت از نظر متخصصان است. معیار تاب‌آوری با وزن 0/205، معیار زیست محیطی با وزن 0/148 و معیار اجتماعی با وزن 0/147 به ترتیب رتبه های دوم تا چهارم اهمیت را به خود اختصاص دادهاند. حداکثر سود از میان زیر معیارهای اقتصادی دارای بیشترین ارجحیت از نظر متخصصان بوده است. مخارج نیروی کار از میان زیر معیارهای اجتماعی دارای بالاترین اهمیت از نظر متخصصان می باشد. میزان مصرف آب از میان زیرمعیارهای زیست محیطی بالاترین رتبه را از نظر متخصصان کسب کرده است. بهره وری از میان زیر معیارهای تاب آوری بالاترین اهمیت را از نظر متخصصان داشته است. بر اساس نتایج بهدست آمده، حداکثرکردن سود، حداقل‌کردن هزینه جیره غذایی دام و بهره وری از بین 11 زیرمعیار در نظر گرفته شده به ترتیب بیشترین اولویت را از نظر متخصصان دارند. نتایج محاسبه کارایی نشان داد که در بازه 0 تا 20، هیچ واحدی وجود ندارد. 3 واحد در بازه 20 تا 40، 9 واحد در بازه 40 تا 60، 5 واحد در بازه 60 تا 80 و 13 واحد در بازه 80 تا 100 قرار گرفتند.
نتیجه گیری: بر اساس نتایج به دست آمده میتوان با افزایش کارایی، میزان تولید شیر و سودآوری گاوداری های صنعتی شیری را در شهر کرمان افزایش داد. بدین منظور میتوان واحدهای کارا را الگوی واحدهای غیرکارا قرار داد و با تغییر مدیریت و نحوه به کارگیری منابع، کارایی واحدها را افزایش داد.
نوع مطالعه: پژوهشي |
موضوع مقاله:
مدیریت دامپروری و تولید
دریافت: 1400/6/19 | ویرایش نهایی: 1401/7/11 | پذیرش: 1400/12/4 | انتشار: 1401/7/11
دریافت: 1400/6/19 | ویرایش نهایی: 1401/7/11 | پذیرش: 1400/12/4 | انتشار: 1401/7/11
فهرست منابع
1. Abdpour, A., H. Seyed Sharifi and H. Ashayeri. 2017. Evaluation of technical, professional and economic efficiency of dairy cattle breeding units in Moghan agro-industry with data envelopment analysis and Tobit regression approach. Livestock Production Research, 10(26): 132-141 (In Persian). [DOI:10.29252/rap.10.26.132]
2. Agricultural and Jihad Organization of Kerman Province. 2019. Statistics and reports (In Persian).
3. Akbari, N., M. Zahedi Keyvan and M. Monfaredian Sarvestani. 2008. Investigating the performance of the livestock industry at the national level (interval data envelopment analysis approach). Journal of Economic Research, 8(3): 141-160 (In Persian).
4. Atsbeha, D.M., O. Flaten, H.F. Olsen, N.P. Kjos, A. Kidane, A. Skugor, E. Prestløkken and M. Øverland. 2020. Technical and economic performance of alternative feeds in dairy and pig production. Livestock Science, 240: 104123. [DOI:10.1016/j.livsci.2020.104123]
5. Banker, R.D., A. Charnes and W.W. Cooper. 1984. Some models for estimating technical and scale inefficiencies in data envelopment analysis. Management Science, 30: 1078-1092. [DOI:10.1287/mnsc.30.9.1078]
6. Charnes, A., W.W. Cooper and E. Rodes. 1978. Measuring the efficiency of decision making units. European Journal of Operational Research, 2(6): 429-444. [DOI:10.1016/0377-2217(78)90138-8]
7. Coelli, T. 1996. A guide to DEAP version 2.1: a data envelopment analysis (computer) program, centre for efficiency and productivity analysis. CEPA Working Paper 96/08, University of New England, 49 pp.
8. Cooper, W.W., L.M. Seiford and J. Zhu. Data envelopment analysis: history, models and interpretations, in: Cooper, W.W., L.M. Seiford and J. Zhu, editors. 2004. Handbook on data envelopment analysis. Chapter 1, Kluwer Academic Publishers, Boston, USA, 39 pp. [DOI:10.1007/1-4020-7798-X_1]
9. Ebrahimi, C., L. Anouyeh Tekiyeh and A. Shahnavazi. 2014. Determining and evaluating the technical efficiency of semi-industrial dairy farms in Miyanch city. The Second National Conference on Agriculture and Sustainable Natural Resources, 781-789 (In Persian).
10. Ebrahimi, A., D. Feys and H. Chit Karan. 2017. Comprehensive analysis of factors affecting organizational resilience in small and medium industries. Journal of Organizational Resource Management Research, 7(3): 37-58 (In Persian).
11. Emami Meybodi, A. 2005. Principles of measuring efficiency and productivity. Tehran: Institute of Business Studies and Research, 290 pp (In Persian).
12. Farrell, M.J. 1957. The measurement of productive efficiency. Journal of the Royal Statistical Society, Series A (General), 120(3): 253-290. [DOI:10.2307/2343100]
13. Folke, C. 2012. Resilience: the emergence of a perspective for social-ecological system analyses. Global Environmental Change, 16(3): 253-267. [DOI:10.1016/j.gloenvcha.2006.04.002]
14. Ghiasvand, A. and F. Abdolshah. 2013. The concept and evaluation of economic resilience in Iran. Economic Research Journal, 15(59): 161-187 (In Persian).
15. Haghighat Nejad, M., A. Yazdani and H. Rafiei. 2013. Comparison of efficiency and productivity index in industrial dairy farms (case study of Isfahan city). Journal of Ruminant Research, 1(4): 177-194 (In Persian).
16. Hakimipour, N. and K. Hajir Kiani. 2008. Comparative analysis of large industries sector efficiency in Iranian provinces using stochastic boundary function method. Knowledge and Development, 24(15): 133-161 (In Persian).
17. Hansson, H. and B. Öhlmér. 2008. The effect of operational managerial practices on economic, technical and allocative efficiency at Swedish dairy farms. Livestock Science, 118(1-2): 34-43. [DOI:10.1016/j.livsci.2008.01.013]
18. Hassani, L., M. Daneshvar Kakhki and M. Sabouhi. 2018. Determination of Resilience and Sustainability of Industrial Dairy Farms in Mashhad. Journal of Agricultural Economics and Development, 32(3): 269-285 (In Persian).
19. Hassanpour, B. and M. Nemati. 2005. Production analysis and technical efficiency of industrial dairy farms in kohkiluyeh and Boyer Ahmad provinces. Fifth Biennial Conference on Agricultural Economics in Iran. Sistan and Baluchestan University, Zahedan (In Persian).
20. Jafari Khoroseh, C., H. Qhaderzadeh, M. Haji Rahimi and F. Eskandari. 2012. Economic study of milk production structure in industrial farms of Kurdistan province. Faculty of Agriculture and Natural Resources, (In Persian).
21. Karam, A. 2008. Application of hierarchical analysis process method of land assessment for physical development based on natural factors (case study: Shiraz urban complex). Applied Research in Geographical Science, 8(11): 33-54 (In Persian).
22. Khalili, A. 2017. Analysis of economic efficiency-environmental and factors affecting it (case study: Industrial units of dairy cattle in Hamedan province) Ferdowsi University of Mashhad, Faculty of Agriculcure, Department of Agricultural Economics. 105 pp (In Persian).
23. Molaei, M. and F. Sanni. 2015. Determining environmental efficiency in agriculture using data envelopment analysis. Journal of Agricultural Knowledge and Sustainable Production, 2: 91-101 (In Persian).
24. Mu, W., A. Kanellopoulos, C.E. Van Middelaar, D. Stilmant and J.M. Bloemhof. 2018. Assessing the impact of uncertainty on benchmarking the eco-efficiency of dairy farming using fuzzy data envelopment analysis. Journal of Cleaner Production, 189: 709-717. [DOI:10.1016/j.jclepro.2018.04.091]
25. Rahbar Dehghan, A., A. Esmaili Dastjerdipour and N. Dahmardeh. 2012. Calculation of efficiency and returns to scale in the dairy industry (case study: Kerman province), Planning and Budgeting. No. 119: 145-159 (In Persian).
26. Saaty, T. 1980. The analytical hierarchical process: planning, priority setting resource allocation. New York. Mc Graw-Hill, 287 pp.
27. Sabetan Shirazi, A. Calculation of efficiency in milk production units of Farce province using comprehensive data analysis method. Regional Conference on Agriculture, Growth and Development, Islamic Azad University of Marvdasht, Marvdasht, 12 pp (In Persian).
28. Safai, A. 2017. Analysis of situation of industrial farming in the country, program and budget organization of the statistics center of Iran. Agricultural Economic Statistics Group, 7 pp (In Persian).
29. Shahnavazi, A. 2016. Investigation of the efficiency of milk production units in Miyaneh City. Journal of Animal Science Rasearch, 7(2): 13-21 (In Persian).
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |