RT - Journal Article T1 - Aflatoxin M1 Assay in Milk Samples Collected from Zanjan Area's Conventional Dairy Farms throughout the Year JF - rap YR - 2021 JO - rap VO - 12 IS - 34 UR - http://rap.sanru.ac.ir/article-1-1158-fa.html SP - 134 EP - 140 K1 - Aflatoxin M1 K1 - Milk monitoring K1 - Milk quality control K1 - Traditional dairy farming AB - چکیده مبسوط مقدمه و هدف: نگرانی­ها در ارتباط با سموم قارچی در شیر و فرآورده­ های آن جهانی است و مراکز کنترل کیفی محصولات دامی به طور مداوم آن­ها را کنترل و پایش می­کنند و در صورت وجود مقادیر بیش از حد مجاز، عرضه­ کنندگان اخطار دریافت می­کنند. آفلاتوکسین ­ها مواد سمی تولید شده روی فرآورده­ های کشاورزی هستند که برخی از آنها اثرات جهش ­زایی و سرطان ­زایی دارند. این مواد ترکیبات ثانویه قارچ­ ها هستند که از نظر ساختمان شیمیایی و منشاء تولید و اثرات بیولوژیکی متفاوت هستند. بازده انتقال آفلاتوکسین B1 از خوراک به M1 در شیر در گاوهای کم تولید 1 تا 2 درصد و در گاوهای پرتولید، تا 6 درصد گزارش شده است که با توجه به افزایش تولید شیر گاوهای امروزی اهمیت آن بیشتر نیز خواهد شد. لزوم توجه به این سموم و پایش مداوم آنها بایستی از برنامه­ های اصلی بخش نظارت و کنترل کیفی فرآوردهای کشاورزی و دامی باشد. پژوهش حاضر به منظور ارزیابی و پایش سم آفلاتوکسین M1 در شیر ارسالی به سکوهای جمع­ آوری شیر در شهرستان زنجان طی چهار فصل سال انجام شد. مواد و روش ­ها: نمونه­ گیری شیر از سکوهای جمع آوری به طور تصادفی در یکی از روزهای هر فصل انجام شد. نمونه­ ها سانتریفیوژ شدند و لایه چربی رویی برداشته شد و شیر باقیمانده در فریزر نگهداری شد. پس از یخ گشایی غلظت آفلاتوکسین M1 در شیر باقی مانده با روش الایزای رقابتی تعیین شد. داده­ های به دست آمده در فصول مختلف در قالب طرح کاملا تصادفی آنالیز آماری شدند. یافته­ ها: نتایج نشان داد که همه نمونه ­ها به سم آلوده بودند، ولی میزان آلودگی از حد مجاز جهانی (ng/L 500) کمتر بود. 18/5 درصد از نمونه ها، غلظتی بیشتر از حد مجاز اروپا (ng/L 50) داشتند که کمترین میزان آلودگی در فصل بهار (صفر درصد) و بیشترین میزان در فصل زمستان (35/3 درصد) ثبت شد. هیچ یک از نمونه ها غلظتی بالاتر از حد مجاز جهانی و ایران را نداشتند. میانگین غلظت سم در کل نمونه­ ها 44 (16 تا 129) و در بهار، تابستان، پاییز و زمستان به ترتیب 25، 52، 34 و 64 نانوگرم در لیتر بود. نتیجه ­گیری: نتایج نشان داد که میانگین غلظت سم آفلاتوکسین M1 در شیر نمونه ­های ارزیابی شده کمتر از حد مجاز جهانی بود ولی به دلیل آلودگی تعدادی از نمونه­ ها به ویژه در فصل زمستان توجه به کنترل و پایش مداوم شیر و توصیه­ های ویژه به عرضه­ کنندگان ضرورت دارد. LA eng UL http://rap.sanru.ac.ir/article-1-1158-fa.html M3 10.52547/rap.12.34.134 ER -